Logopedzi często spotykają się z sytuacją, gdy rodzice zgłaszają się na diagnozę z dzieckiem, podając jako przyczynę fakt, że „ono nic nie mówi”. Obserwacja malucha w gabinecie wydaje się potwierdzać ten fakt, bo dziecko, często wystraszone, nie odzywa się. Jeśli pacjent jest w 2. r.ż. bądź ma skończone 2 lub 3 lata, sytuacja jest bardzo poważna. Jak jednak przeprowadzić diagnozę, szczególnie gdy dziecko odmawia wykonania testów?
Dział: Metody terapii logopedycznej
Liczne kontakty językowo-kulturowe, związane przede wszystkim z globalizacją i ruchami migracyjnymi, powodują, że współcześnie wzrasta odsetek dzieci wychowujących się w środowisku dwujęzycznym (lub wielojęzycznym). Wśród dzieci dwujęzycznych (tak jak wśród jednojęzycznych) są takie, które mają zaburzenia rozwoju i wymagają jak najszybszych oddziaływań terapeutycznych.
W pracy z dziećmi z uszkodzonym słuchem ważna jest nie tylko profesjonalna terapia. Mały pacjent wymaga wielorakiego wsparcia, także ze strony rodziny, nauczycieli i środowiska. Chodzi o to, by w przyszłości mógł podjąć samodzielne i niezależne życie w społeczeństwie słyszącym. Wsparcie jest również niezbędne rodzinie dziecka, by w sposób kompetentny stymulowała dziecko i wspomagała terapię. Jakie zalety może przynieść praca stowarzyszenia na rzecz dzieci z wadą słuchu?
Dzieci uwielbiają opowiadanie historii. Dzięki nim mogą odkrywać i rozumieć świat, ludzkie intencje i motywacje, angażują się emocjonalnie, wchodzą w klimat zabawy i przyjemności. Czy tę moc drzemiącą w opowieściach można wykorzystać w pracy z dzieckiem z wadą słuchu? Okazuje się, że tak. Autorka artykułu charakteryzuje metodę świat opowiadany – metodę dialogu i narracji, która centralnym punktem działań terapeutycznych czyni właśnie ciekawą opowieść.
Każdy z nas uczy się słuchania. Proces ten jest związany z rozwojem funkcji słuchowych umożliwiających recepcję, lokalizację, różnicowanie i identyfikowanie sygnałów dźwiękowych oraz gromadzenie ich i magazynowanie pamięci słuchowej (Liwo 2015). Skutkuje to efektywnym poruszaniem się w otaczającym świecie dźwięków – rozpoznawaniem odgłosów otoczenia, komunikowaniem się za pomocą mowy dźwiękowej, doznawaniem przyjemności ze słuchania muzyki.
Integracja sensoryczna jest złożonym procesem zachodzącym w ośrodkowym układzie nerwowym człowieka. Polega na ciągłym rejestrowaniu, interpretowaniu i przetwarzaniu informacji zmysłowych. Wiele trudności w nauce i zachowaniu dziecka można interpretować jako zaburzenia integracji sensorycznej, czyli brak efektywnego odbioru i organizacji informacji sensorycznej oraz nieprawidłowe reakcje na nie (emocjonalne lub ruchowe). Zaburzenia te to złożona dysfunkcja układu nerwowego, która utrudnia rozwój dzieci i dorosłych.
Hipoterapia to atrakcyjna i coraz bardziej popularna forma usprawniania osób z różnego rodzaju schorzeniami, także z zaburzeniami mowy i jej rozwoju. Dwie odmienne formy rehabilitacji, hipoterapię i logopedię, można połączyć i uzyskać wspaniałe rezultaty w usprawnianiu szeroko rozumianej komunikacji m.in. osób z orzeczeniem o niepełnosprawności intelektualnej.
Połykanie, oddychanie i artykulacja odbywają się we wspólnej przestrzeni narządu żucia. Zaburzenie jednej z tych czynności generuje zmiany warunków rozwoju dla innych, przebiegających w tym samym miejscu. Poniższy artykuł poświęcony został zagadnieniom wpływu prawidłowego połykania na kształtowanie się zgryzu i wymowy. Zawiera opis terapii dwóch pacjentek ze zgryzem otwartym przednim na tle atypowego połykania i zespołu genetycznego Pitta Hopkinsa.
Metoda wystukiwania sylab należy do grupy metod nazywanych „wsparcie gestem”, ponieważ ważną rolę odgrywa w niej właśnie gest. Jednocześnie zalicza się ją do metod określanych jako „spowolniające mowę”, gdyż wymaga zwolnienia tempa mówienia.
W logopedii polskiej przeważa językoznawcze podejście do diagnozy i terapii mowy. Nie zawsze jest ono wystarczające. Ważne jest, aby zwracać uwagę także na biologiczne uwarunkowanie rozwoju i zaburzeń mowy. Jest nim między innymi niedojrzałość motoryczna, wywodząca się z 1. r.ż. dziecka, która warunkuje dalszy jego rozwój.
Konsekwencją uszkodzenia móżdżku jest zespół móżdżkowy, którego charakterystyczne objawy mają m.in. postać dyzartrii. Ten specyficzny rodzaj zaburzeń upośledza pracę narządów mowy i wymaga terapii logopedycznej.
Metoda werbo-tonalna ma na celu uwrażliwienie słuchu i usprawnienie komunikacji językowej dziecka. Specjalnie dobrane schematy ruchowe stymulują rozwój motoryki oraz zmysłu równowagi małego pacjenta. Dzięki tej efektywnej metodzie nawet dzieci z głębokim ubytkiem słuchu mogą kształtować prawidłowe nawyki słuchowe i rozwijać werbalne umiejętności komunikacyjne.