Świat opowiadany

Wprowadzenie

Współczesna terapia surdologopedyczna znacząco odbiega w pedagogicznej filozofii od metodyki stosowanej dwadzieścia lat temu. Wczesna diagnostyka oraz coraz doskonalsze i powszechnie dostępne metody protezowania słuchu przenoszą nasze działania w obszary wczesnej interwencji logopedycznej. A skoro pracujemy z najmłodszymi, nie wolno nam tracić z oczu odniesienia do naturalnej drogi nabywania mowy (Pluta-Wojciechowska 2011). Poczucie naturalności towarzyszy nam coraz częściej w postępowaniu surdologopedycznym. Nie oznacza to jednak, że logopeda staje się niepotrzebny dziecku niesłyszącemu. Nic bardziej mylnego! Nasze świadome postępowanie, stymulowanie i wspieranie rozwoju mowy jest absolutnie niezbędne. Najistotniejszą jego częścią jest wychowanie językowe.

W definicji Kazimiery Krakowiak wychowanie językowe to oddziaływanie wychowawcze skierowane na dziecko, „którego celem jest stworzenie mu warunków do rozwoju specyficznie ludzkich zdolności językowych, czyli do przetwarzania wiedzy o świecie (…) w sposób kategorialno-symboliczny, to jest logiczno-językowy” (Krakowiak, 2015). Przytoczone określenie wskazuje na nierozerwalny związek rozwoju mowy z rozwojem poznawczym. Ta ważna przesłanka nie zawsze jest respektowana w gabinetach logopedycznych.
Od co najmniej kilkunastu lat gdański ośrodek Polskiego Związku Głuchych znany jest i kojarzony w zawodowym środowisku z „bajkami” (choć to uproszczenie jest dużym skrótem). Od 2014 r., dzięki współpracy z wydawnictwem Harmonia, mają one swoją nazwę i znak firmowy: świat opowiadany. Jest to formuła bardzo pojemna – zawiera w sobie bogatą filozofię postępowania logopedycznego. Świat opowiadany określamy jako metodę dialogu i narracji.

Przez lata stosowania sposób prowadzenia terapii opartej na opowieści nie zmienił się, ale ewoluuje, wzbogaca się o nowe pomysły i doświadczenia. Okazuje się skuteczny w postępowaniu terapeutycznym również w przypadku innych zaburzeń mowy. Dla terapeutów zaś jest prostym i twórczym narzędziem pracy.

Niezw