Zaburzenie ze spektrum autyzmu (...) według ICD-11 to zaburzenie neurorozwojowe, którego objawy obserwuje się często już na wczesnym etapie rozwoju dziecka w dwóch obszarach: nieprawidłowości w interakcjach społecznych i komunikacji oraz ograniczone i powtarzalne wzorce zachowań i zainteresowań. Szacuje się, że jedno na 34–44 (20,6 na 1 tysiąc) dzieci w wieku szkolnym zostało zidentyfikowane z zaburzeniami ze spektrum autyzmu – zgodnie z raportem CDC opublikowanym w serii Morbidity and Mortality Weekly Report (MMWR) Surveillance Summary w marcu 2023 r. Dane te były zbieżne z danymi z 2018 r.
Dział: Temat numeru
W ujęciu systemowym zaburzenia mowy mają strukturę składającą się z czynników lingwistycznych, biologicznych, psychologicznych i społecznych oraz relacji między nimi.
W pracy z dziećmi, które nie mówią, często już u trzylatków stosowane są metody nauki czytania jednocześnie rozwijające ekspresję mowy. Im wcześniej rozpoczniemy stymulację rozwoju mówienia, czytania i pisania, tym wyższy uzyskamy poziom opanowania tych umiejętności.
Artykuł wprowadza w problematykę surdotyflologopedii jako szczególnej subdyscypliny logopedycznej, od dawna obecnej w strukturze polskiej logopedii, jednak przez dość znaczny okres niezwykle rzadko poruszanej, a nawet na dziesięciolecia niezasłużenie zapomnianej. Jeśli od lat 60. XX w. do początku lat 30. XXI w. pojawiały się jakiekolwiek doniesienia na temat komunikacji osób z równoczesną słuchowo-wzrokową niepełnosprawnością, to obecne one były w zakresie surdotyflo- pedagogiki, a nie surdotyflologopedii. Nastał więc czas, aby kwestie surdotyflologopedii nie tylko ponownie przywołać, odbudować, ale także wpisać w obecny poziom rozwoju naukowego i cywilizacyjnego.
W artykule scharakteryzowano możliwe trudności w rozwoju mowy u dzieci urodzonych przed planowanym terminem porodu. Określono również częstość i przyczyny występowania wcześniactwa, a także wskazano, jak ważna jest specjalistyczna opieka nad małym pacjentem.
Autorka omawia wybrane odruchy wieku wczesnodziecięcego szczególnie znaczące ze względu na rozwój mowy, zwłaszcza takie jego aspekty jak: rozwój umiejętności wypowiadania słów, prawidłowej artykulacji, rozwój zdolności do słyszenia, rozpoznawania dźwięków, rozumienia mowy ludzkiej, gotowość do uczenia się i komunikowania z innymi, formułowania myśli oraz wyrażania potrzeb i emocji.
Jednym z elementów diagnozy logopedycznej jest ocena realizacji dźwięków mowy. Postępowanie badawcze koncentruje się w tym wypadku na kryterium objawowym. Często wiąże się ono z pierwszym kontaktem logopedy z pacjentem.
Dokładne rozpoznanie potrzeb dzieci z zaburzeniami przetwarzania bodźców sensorycznych wymaga wnikliwej obserwacji oraz analizy ich zachowań. Zaburzenia mogą bowiem zakłócać rozwój mowy w różnych jej aspektach.
Wielokulturowość wiąże się z poszerzeniem możliwości porozumiewania się w różnorodnych przestrzeniach językowych i kulturowych. Wielojęzyczny wymiar komunikowania się staje się nie tyle możliwością, co wręcz koniecznością. Jak się to przekłada na pracę logopedy?
Po dwóch latach nauki zdalnej czas na podsumowania.
Na pewno było korzystne, że w tej formie terapia dysleksji mogła się odbywać, ale jak ocenić ten okres? Na przykładzie studium przypadku autorka zestawia pracę podczas spotkań oraz w warunkach nauki zdalnej.
Celem artykułu jest rozbudzenie kreatywności logopedów, zwłaszcza młodych, i ukazanie korzyści, jakie daje włączenie podstawowych ćwiczeń z zakresu motoryki małej i dużej w terapię logopedyczną zaburzeń artykulacji.
Autorka charakteryzuje mechanizm dysfagii i dysfonii u dzieci z rozszczepem. Postuluje też ustalenie standardu postępowania terapeutycznego, uwzględniającego wszystkie aspekty specyficznego zespołu objawów związanych z rozszczepem.