Zachowania językowe człowieka zawsze są uwarunkowane okolicznościami historyczno-kulturowymi świata, w którym żyje, specyfiką grupy społecznej, w której się wychowuje, a także etapem rozwojowym, na jakim się znajduje. Na przełomie XX i XXI wieku, wraz z powstaniem homogenizującego się społeczeństwa informacyjnego, kiedy podstawową rolę w kontaktach międzyludzkich i zdobywaniu wiedzy odgrywają nowe technologie, człowiek staje przed nowymi zadaniami. Powszechność zminiaturyzowanych i interaktywnych mediów wymusza nowe wzorce zachowań i odmienne sposoby przetwarzania informacji w mózgu. Słowo jest coraz częściej zastępowane przez obraz, przez co wcześniejszą dominację lewopółkulowego dekodowania informacji, opartego na procesach sekwencyjnych, zastępuje przetwarzanie prawopółkulowe, oparte na procesach symultatywnych.
Autor: Jolanta Panasiuk
Prof. UMCS w Lublinie, jest zatrudniona w Katedrze Logopedii i Językoznawstwa, gdzie prowadzi badania naukowe z zakresu teorii komunikacji, tekstologii i neurologopedii. Specjalizuje się w diagnozie i terapii zaburzeń mowy u dzieci, młodzieży i dorosłych ze schorzeniami neuropsychiatrycznymi. Opublikowała ponad 300 prac naukowych, w tym standardy postępowania logopedycznego w przypadkach zespołu zamknięcia, afazji, pragnozji, alalii i niedokształcenia mowy o typie afazji, zaburzeń mowy w przebiegu schorzeń dezintegracyjnych i neurodegeneracyjnych oraz zespołu Aspergera. Pełniła funkcję redaktora naczelnego czasopisma „Logopedia” oraz „Biuletynu Logopedycznego”, jest członkiem kilku komitetów redakcyjnych i rad recenzenckich w czasopismach naukowych. Przez trzy kadencje wypełniała obowiązki sekretarza, a przez dwie kadencje była przewodniczącą Polskiego Towarzystwa Logopedycznego. Obecnie kieruje Katedrą Logopedii i Językoznawstwa Stosowanego w UMCS w Lublinie oraz Zespołem Zaburzeń i Rozwoju Mowy Rady Języka Polskiego przy Prezydium Polskiej Akademii Nauk. Za pracę na rzecz środowiska logopedycznego przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej została odznaczona Brązowym i Srebrnym Krzyżem Zasługi, za osiągnięcia dydaktyczne otrzymała Medal Komisji Edukacji Narodowej, a za książkę Afazja a interakcja. TEKST – metaTEKST – konTEKST, uznaną za wybitne osiągnięcie naukowe, była uhonorowana nagrodą Prezesa Rady Ministrów.