Rozwój mowy dzieci przedwcześnie urodzonych

Definicja wcześniactwa

Według definicji Światowej Organizacji Zdrowia poród przedwczesny (preterm birth, PTB) to poród występujący przed ukończonym 37. tygodniem ciąży lub przed 259. dniem ciąży, licząc od daty ostatniej miesiączki. Dolna granica różni się w zależności od kraju. W Polsce będzie to 22. tydzień ciąży (Lipka, Huras [online]). Na specjalistycznych oddziałach neonatologicznych w szpitalach trzeciego stopnia referencyjności ratuje się noworodki urodzone w 23. tygodniu ciąży, które przekroczyły wagę 500 g. Polskie Towarzystwo Neonatologiczne w wypadku porodów z 22., 23. i 24. tygodnia zaleca ratowanie wszystkich nowo narodzonych dzieci, ale wprowadza również tzw. okres wyczekiwania, polegający na włączeniu procedur medycznych, i obserwację.
Grupa dzieci przedwcześnie urodzonych jest bardzo niejednorodna. Ze względu na czasami zupełnie odmienną sytuację medyczną i podjęte leczenie wśród dzieci urodzonych przed terminem wyróżnia się „skrajne wcześniaki”, czyli dzieci urodzone przed 32. tygodniem ciąży, oraz „późne wcześniaki”, czyli dzieci urodzone krótko przed właściwym terminem porodu, po 32. tygodniu ciąży (Chrzan-Dętkoś 2012: 17; Gacka 2017: 193).
Drugim parametrem branym pod uwagę jest masa urodzeniowa. Ze względu na wagę wyróżnia się cztery grupy noworodków:

• z małą urodzeniową masą ciała (low birth weigt, LBW0 < 2500 g),
• z bardzo małą urodzeniową masą ciała (very low birth weight, VLBW < 1500 g),
• z ekstremalnie małą urodzeniową masą ciała (extremely low birth weight, ELBW < 1000 g),
• z niewiarygodnie małą urodzeniową masą ciała (incredibly low birth weight, ILBW < 750 g) (Gadzinowski, Kęsiak 2008: 6; Gacka 2014: 33–34).
   

Podsumowując, wcześniak to dziecko urodzone między 22. a 37. tygodniem ciąży, niezależnie od masy urodzeniowej ciała (Bręborowicz i in. 2003: 183; Gadzinowski, Kęsiak 2008: 1). Sam termin „wcześniactwo” pierwszy raz został użyty przez Komitet Ekspertów Światowej Organizacji Zdrowia w 1950 r. (Chrzan-Dętkoś 2012: 17).

Częstość występowania porodów przedwczesnych

Częstość występowania porodów przedwczesnych na świecie jest zróżnicowana: największą notuje się w krajach Afryki i Azji (około 12%), najmniejszą – w Europie (6,2%, czyli około pół miliona dzieci rocznie). Autorzy Standardów opieki ambulatoryjnej nad dzieckiem urodzonym przedwcześnie (2018) zauważają, że w Polsce odsetek porodów przedwczesnych kształtuje się mniej więcej na poziomie 6%, a co roku rodzi się od 3,5 tysiąca do 4 tysięcy dzieci z bardzo małą masą ciała, czyli z wagą poniżej 1500 g. Mimo ogromnego postępu w neonatologii wśród noworodków o masie ciała poniżej 1500 g obserwuje się dwustukrotnie większe ryzyko zgonu w pierwszym roku życia w porównaniu z noworodkami o masie powyżej 2500 g. Ponadto należy zaznaczy...