Diagnoza psychologiczna w logopedii

Do najczęstszych zaburzeń mowy wymagających interwencji psychologicznej zaliczamy jąkanie i mutyzm, silnie związane ze sferą emocjonalną dziecka. Logopeda może również skierować pacjenta do psychologa, gdy przypuszcza, że opóźniony rozwój mowy jest niesamoistny, a u jego podłoża może leżeć np. upośledzenie umysłowe, niedosłuch, autyzm czy wady rozwojowe OUN.

Często, gdy nie ma zadowalających postępów w terapii, a logopeda wykorzystał już wszystkie możliwe sposoby pracy, przydatna może okazać się pomoc psychologa. Przyczyny problemów z mową mogą mieć źródło w osobowości pacjenta, relacji dziecka z rodzicem, kłopotach w kontaktach z rówieśnikami. Dziecko może mieć problemy z nauką czytania i pisania, wykazywać trudności grafomotoryczne, kłopoty z koncentracją uwagi.
W ostatnich latach pojawił się także problem wielojęzyczności i wielokulturowości. Zjawiska te mogą rodzić różnego rodzaju trudności – nie tylko logopedyczne, ale też emocjonalne i społeczne. Wówczas warto się zastanowić nad pomocą psychologiczną. 

Jąkanie a diagnoza psychologiczna

Jąkanie to nie tylko skurcze mięśni oddechowych, fonacyjnych czy artykulacyjnych, ale przede wszystkim psychika. Dziecko może bardzo dobrze opanować wszystkie techniki i metody związane z terapią i regularnie uczestniczyć w zajęciach, a mimo to nie osiągać satysfakcjonującej poprawy. Wszystko zależy, oczywiście, od stopnia i nasilenia niepłynności, a także wielu innych czynników: zdrowia somatycznego, wieku dziecka, szkoły itp. W szczególności trzeba jednak przyjrzeć się sferze emocjonalnej, osobowościowej i rodzinnej pacjenta. Każde dziecko, które trafia do logopedy z podejrzeniem jąkania, powinno przejść diagnozę psychologiczną, pomocną w wykryciu mechanizmów powodujących nasilenie zaburzenia.

Co dokładnie robi psycholog? Przede wszystkim przeprowadza bardzo szczegółowy wywiad (anamnezę) z rodzicem. Specjalista musi się dowiedzieć, jak przebiegała ciąża, poród i jak rozwijało się dziecko, jak wyglądają jego relacje z rów...