Środowisko rodzinne w przezwyciężaniu trudności komunikacyjnych i językowych niesłyszących oraz słabo słyszących dzieci z zespołem Downa

Wyjaśnienia terminologiczne

Dla potrzeb niniejszego opracowania związanego z wpływem środowiska rodzinnego na przezwyciężanie trudności komunikacyjnych i językowych niesłyszących bądź słabo słyszących dzieci obarczonych zespołem Downa istotne są ustalenia terminologiczne. Stąd już na wstępie należy zwrócić uwagę na zakres znaczeniowy takich terminów jak: środowisko rodzinne, dziecko niesłyszące i słabo słyszące w kontekście omawianego tu zespołu Downa.

Środowisko rodzinne

Środowisko rodzinne bywa definiowane jako system tworzony przez rodziców i ich dzieci. Ten traktowany jest jako system otwarty, złożony z podsystemów o strukturze hierarchicznej. Wzajemne oddziaływania poszczególnych członków rodziny mogą być ujmowane zarówno z perspektywy protekcjonistycznej, jak i z perspektywy interakcjonistycznej (Makiełło-Jarża 1985, Sawa 1990).

Stąd też, znając problemy konkretnej rodziny, trzeba rozpatrywać je pod kątem wielu zmiennych (np. jej struktury, statusu społecznego, funkcji rodzicielskich oraz wynikających z nich zadań).

Zespół Downa

Zespół Downa jest określonym zespołem malformacyjnym, a to oznacza, że u dotkniętego nim dziecka dostrzegane anomalie budowy anatomiczno-fizjologicznej, a także funkcji wielu narządów i tkanek, są wynikiem zaburzonej morfogenezy związanej z trisomią chromosomu 21.
Zespół Downa jest jedną z odmian chromosopatii powstałej w wyniku zakłócenia planu genetycznego. Współczesne badania cytogenetyczne pozwoliły wyróżnić trzy zasadnicze kariotypy omawianego zespołu w postaci:

• trisomii prostej,
• trisomii translokacyjnej,
• trisomii mozaikowatej.

Wchodząc nieco głębiej w symptomatologię i istotę zjawiska, można wskazać dwa podstawowe typy osób z zespołem Downa:

1. typ tarczycowy (osoby o tym...