Studium przypadku jąkania Dawida, Leny i Weroniki

Dlaczego terapia rodzinna?

Rodzina jest podstawowym systemem, źródłem bodźców kształtujących zachowania dziecka, w niej zachodzi proces modelowania – często rodzice doświadczają trudności emocjonalnych bądź logopedycznych, które nasilają lub podtrzymują problem u dziecka. Edukując rodziców, kształci się najbardziej dostępnych dla dziecka terapeutów. Szczególnie ważny jest aspekt motywacyjny i emocjonalny. To rodzic jest osobą, która ma najwięcej okazji do nagradzania właściwych zachowań dziecka i jego wysiłków. 

Rodzice często zgłaszają obawy co do tego, jak nagradzać dziecko, czy i jak je karać, jak stawiać granice. Deficyty, a zwłaszcza niespójność i brak konsekwencji w tym aspekcie nasila problem logopedyczny, sprawia, że motywacja dziecka do pracy waha się, obniża efektywność terapii. Problem wychwycony na spotkaniu grupy dla rodziców jest możliwy do przepracowania i uzgodnienia stosowanych w domu zasad. Problem u dziecka, jeżeli nie jest przejściowy, zwykle budzi frustrację. Pojawiają się nierealne oczekiwania co do postępów dziecka. Brak akceptacji dla problemu, a zwłaszcza niecierpliwość rodziców, nawyk poprawiania, przerywania bądź uzupełniania wypowiedzi dziecka rodzi niepotrzebne napięcia, powoduje zaniżenie poczucia samoskuteczności i wartości u dzieci, osłabia motywację do pracy.

Struktura zajęć dla rodziców

Potrzeby

Wskazane są warsztaty integracyjne, których elementem będzie zebranie dotychczasowych doświadczeń w terapii dziecka, historii podejmowanych prób terapii, a także oczekiwań/braków w umiejętnościach i wiedzy, na które ma odpowiedzieć RTJ (rodzinna terapia jąkania). Jest to także czynnik wzbudzający lepszą motywację do pracy uczestników, wzmacniający utożsamienie się z prowadzonymi zajęciami i dostosowanie programu do potrzeb grupy. Rodzice najczęściej chcą pracować nad umiejętnością konsekwencji i spójności decyzji z partnerem, byciem przewidywalnym dla dzieci. Pomagają im w tym m.in. warsztaty autorefleksyjne, podróż do własnego dzieciństwa i zajęcia z elementami dramy.

Emocje

Dorośli i dzieci przeżywają różne, często skrajne stany emocjonalne związane z niepłynnością mowy. Towarzyszy im często poczucie bezradności, niższa samoocena, złość, poczucie krzywdy i winy. Warsztaty z tego zakresu pozwalają także na wykrycie zaburzeń w okazywaniu i wzajemnym reagowaniu na własne emocje w rodzinie. Można wyłowić błędne koła nasilające problem dziecka, co pozwoli na ewentualne pokierowanie uczestników na terapię indywidualną.

Praca nad poczuciem własnej wartości

Warsztaty z tego zakresu chronią przed wypaleniem się uczestników i poprzestaniem na działaniach pozornych w terapii. Umiejętność dbania o siebie, odczytywania i reagowania na własne stany emocjonalne stanowi rdzeń wszelkich kompetencji i umiejętnoś...