Nauka głosu i mowy przełykowej

Przebieg rehabilitacji głosu u osób po laryngektomii całkowitej jest uzależniony od decyzji pacjenta dotyczącej wyboru metody: od tego, czy celem będzie nauka mowy przełykowej, rehabilitacja głosu i mowy przy wytworzonej przetoce tchawiczo-przełykowej z zastosowaniem protezy głosowej, czy też nauka mowy za pomocą urządzeń elektronicznych. Najczęściej wykorzystuję w rehabilitacji pacjentów naukę mowy przełykowej. Wynika to z moich wieloletnich doświadczeń w praktyce logopedycznej.

Nauka mowy przełykowej – zasady ogólne

Podstawowym elementem nauki mowy przełykowej są ćwiczenia oddechowe. Optymalnie dla rehabilitacji głosu oddychanie odbywa się torem przeponowo-żebrowym. Źródłem głosu i mowy przełykowej staje się powietrze wprowadzane do przełyku. Rolę generatora głosu przejmuje górny odcinek przełyku, czyli zwieracz gardłowo-przełykowy.

Ważnym i stałym elementem terapii są ćwiczenia rozluźniające mięśnie aparatu artykulacyjnego, szyi oraz obręczy barkowej. Warunkiem koniecznym jest uzyskanie dźwięcznego odbicia – z chwilą jego wypracowania rozpoczyna się etap formowania głosek. Początkowo polega to na łączeniu bezdźwięcznych głosek wybuchowych z samogłoskami, z ukierunkowaniem na optymalne wykorzystanie odbitego powietrza, tj. wydłużaniem fazy samogłoskowej. Na tym etapie, równolegle z ćwiczeniem sylab i logotomów ułatwiających tworzenie głosu, wprowadzane są słowa oparte na wywołanych głoskach.

Zakres r...