Zaburzenia komunikacji u dzieci z ASD

Komunikacja rozumiana w szerokim ujęciu łączy mowę, sygnały niewerbalne, umiejętność nawiązywania kontaktów międzyludzkich oraz wykorzystywania wyobraźni i symboliki (Kutcher, Atwood, Wolff 2007). Zdolność porozumiewania się może być realizowana w formie fonicznej, za pomocą systemu znaków graficznych czy też w postaci werbalnej lub niewerbalnej. Kompetencja komunikacyjna rozumiana jest jako zdolność wybierania odpowiednich struktur językowych oraz umiejętność uwzględniania sytuacji mówienia, na którą składają się: właściwości poznawcze i emocjonalne mówiącego oraz odgrywane przez niego role społeczne, a także przyjęty system norm i wartości (Panasiuk 2015).

Można przyjąć, że komunikacja każdego dziecka z ASD ma inny obraz, dlatego terapia zaburzeń komunikacji u osób z zaburzeniami ze spektrum autyzmu powinna być indywidualnie zaprogramowana i dostosowana do możliwości dziecka. Problemy te najczęściej dotyczą trudności w kontaktach społecznych, komunikacji i zdolności do empatii. Natomiast wybór metod diagnostycznych i terapeutycznych dostosowuje się do sposobu funkcjonowania dziecka i jego rodziny, a wynikają one z założeń przyjętych przez terapeutę. Mimo postępów medycyny, które obserwujemy od końca XX w., nadal niewiele wiemy o funkcjonowaniu ludzkiego mózgu i o świecie osób z autyzmem. W ostatnich latach obserwujemy niepokojący wzrost liczby dzieci dotkniętych problemem autyzmu. Dane opublikowane przez Ewę Pisulę w 2005 r. wskazywały, że na 10 000 urodzeń przypada około 30 dzieci z autyzmem, a dodatkowo 27, gdy bierze się pod uwagę całe spektrum zaburzeń. Dane statystyczne z 2010 r. podawały, że następuje ciągły przyrost przypadków autyzmu i w krajach wysoko uprzemysłowionych rodzi się już jedno dziecko z zaburzeniami ze spektrum autyzmu na 150 urodzeń (Pisula 2010). Potwierdzają to także dane z ONZ. Statystyki z amerykańskiego Centers for Disease Control and Prevention (CDC) wskazują, że w Ameryce 1 na 68 dzieci ma diagnozę zaburzeń ze spektrum autyzmu.

Autyzm to zaburzenie o złożonej, wieloczynnikowej i ciągle niewyjaśnionej etiologii. Jednak badacze zgodni są co do tego, że fundamentalne znaczenie w jego powstawaniu mają dysfunkcje mózgowe, chociaż ni...