Zaburzenia komunikacji u dzieci z ASD

Z praktyki logopedy

Jedną z podstawowych grup zaburzeń występujących u osób ze spektrum autyzmu (ASD) są trudności w obszarze funkcjonowania komunikacji. Komunikowanie się „należy do najbardziej skomplikowanych zachowań, do jakich zdolny jest człowiek” i „decyduje o jakości relacji międzyludzkich” (Dziewiecki 2000). Niezwykle ważna jest więc rola wczesnej diagnozy i terapii dzieci z zaburzeniami ze spektrum autyzmu.

Komunikacja rozumiana w szerokim ujęciu łączy mowę, sygnały niewerbalne, umiejętność nawiązywania kontaktów międzyludzkich oraz wykorzystywania wyobraźni i symboliki (Kutcher, Atwood, Wolff 2007). Zdolność porozumiewania się może być realizowana w formie fonicznej, za pomocą systemu znaków graficznych czy też w postaci werbalnej lub niewerbalnej. Kompetencja komunikacyjna rozumiana jest jako zdolność wybierania odpowiednich struktur językowych oraz umiejętność uwzględniania sytuacji mówienia, na którą składają się: właściwości poznawcze i emocjonalne mówiącego oraz odgrywane przez niego role społeczne, a także przyjęty system norm i wartości (Panasiuk 2015).

POLECAMY

Można przyjąć, że komunikacja każdego dziecka z ASD ma inny obraz, dlatego terapia zaburzeń komunikacji u osób z zaburzeniami ze spektrum autyzmu powinna być indywidualnie zaprogramowana i dostosowana do możliwości dziecka. Problemy te najczęściej dotyczą trudności w kontaktach społecznych, komunikacji i zdolności do empatii. Natomiast wybór metod diagnostycznych i terapeutycznych dostosowuje się do sposobu funkcjonowania dziecka i jego rodziny, a wynikają one z założeń przyjętych przez terapeutę. Mimo postępów medycyny, które obserwujemy od końca XX w., nadal niewiele wiemy o funkcjonowaniu ludzkiego mózgu i o świecie osób z autyzmem. W ostatnich latach obserwujemy niepokojący wzrost liczby dzieci dotkniętych problemem autyzmu. Dane opublikowane przez Ewę Pisulę w 2005 r. wskazywały, że na 10 000 urodzeń przypada około 30 dzieci z autyzmem, a dodatkowo 27, gdy bierze się pod uwagę całe spektrum zaburzeń. Dane statystyczne z 2010 r. podawały, że następuje ciągły przyrost przypadków autyzmu i w krajach wysoko uprzemysłowionych rodzi się już jedno dziecko z zaburzeniami ze spektrum autyzmu na 150 urodzeń (Pisula 2010). Potwierdzają to także dane z ONZ. Statystyki z amerykańskiego Centers for Disease Control and Prevention (CDC) wskazują, że w Ameryce 1 na 68 dzieci ma diagnozę zaburzeń ze spektrum autyzmu.

Autyzm to zaburzenie o złożonej, wieloczynnikowej i ciągle niewyjaśnionej etiologii. Jednak badacze zgodni są co do tego, że fundamentalne znaczenie w jego powstawaniu mają dysfunkcje mózgowe, chociaż ni...

Pozostałe 90% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów

Co zyskasz, kupując prenumeratę?
  • 6 wydań magazynu "Forum Logopedy"
  • Dostęp do wszystkich archiwalnych artykułów w wersji online
  • Możliwość pobrania materiałów dodatkowych
  • ...i wiele więcej!

Dołącz do 5000 + czytelników, którzy nieustannie pogłębiają swoją wiedzę z zakresu pracy z podopiecznym z zaburzeniami mowy.

Otrzymuj co 2 miesiące sprawdzone narzędzia do pracy dla logopedów i neurologopedów. Rozszerzaj swój warsztat pracy z podopiecznym z różnorodnymi zaburzeniami mowy.

700 artykułów online
11 lat doświadczenia
Dostęp online i offline
70 numerów archiwalnych
5 filmów szkoleniowych
50 autorów – specjalistów
Forum Logopedy • Prenumerata już od 399 zł/rok

Przypisy

    Dr n. hum., neurologopeda, pedagog specjalny, neuroterapeuta Biofeedback, specjalista w zakresie zaburzeń komunikacji w mowie i piśmie u dzieci i dorosłych. Prowadzi zajęcia na studiach logopedycznych i liczne szkolenia dla logopedów. Wieloletni kierownik Studiów Logopedycznych i Neurologopedycznych w Wyższej Szkole Pedagogicznej im. J. Korczaka i Uczelni Łazarskiego w Warszawie. Autorka kilkudziesięciu artykułów z zakresu logopedii, dwóch monografii: ,,Przyczyny zaburzeń artykulacji zlokalizowane w układzie obwodowym” oraz ,,Zaburzenia artykulacji u dzieci rozpoczynających naukę szkolną". Założycielka i opiekun merytoryczny Centrum Terapii Dziecka w Warszawie i Otwocku, ekspert w zakresie logopedii i pedagogiki specjalnej w MEN. W praktyce zawodowej specjalizuje się w diagnozie i terapii różnych zaburzeń mowy u dzieci i dorosłych, szczególnie w zakresie wczesnej interwencji logopedycznej, profilaktyki logopedycznej, opóźnienia rozwoju mowy, zaburzeń pochodzenia korowego oraz dyslalii.
    POZNAJ PUBLIKACJE Z NASZEJ KSIĘGARNI