Zaburzenia fonacji w mowie rozszczepowej

Z praktyki logopedy

Terapia logopedyczna osób z rozszczepem dotyczy specyficznych nieprawidłowości związanych z występującą u pacjentów wadą. Czym jest proces fonacji oraz jakie są zaburzenia u osób z mową rozszczepową? Jakie ćwiczenia fonacyjne stosować w terapii tej grupy pacjentów?

Fonacja – podstawowe zagadnienia

Fonacja należy do procesów nadawczych związanych z mechanizmami tworzenia mowy. W literaturze logopedycznej mowę w aspekcie czynnościowym definiuje się jako proces, w który zaangażowane są: układ oddechowy, narząd fonacyjny, narządy artykulacyjne oraz narząd słuchu (Skorek 2005). Nieprawidłowości dotyczące anatomii lub fizjologii, występujące w obrębie któregokolwiek z wymienionych narządów, stają się przyczyną zaburzeń procesów związanych z nadawaniem mowy.

POLECAMY

Fonację określić można inaczej jako mechanizm tworzenia głosu, a przestrzenią, w jakiej dokonuje się czynność głosotwórcza, jest krtań.

Fonację określić można inaczej jako mechanizm tworzenia głosu, a przestrzenią, w jakiej dokonuje się czynność głosotwórcza, jest krtań (Zalesska-Kręcicka, Kręcicki, Wierzbicka 2004). Biorąc pod uwagę istotne życiowo funkcje krtani, takie jak oddechowa, funkcja związana z ustaleniem klatki piersiowej, kaszlem i wykrztuszaniem, funkcja ochronna, rola recepcyjna dla odruchów wyższych, a także po części krążeniowa (Pruszewicz, 1992), proces wytwarzania głosu stanowi najmłodszą jej rolę w filogenezie. Czynność fonacji jest jednym z mechanizmów warunkujących jakość nadawania mowy w odniesieniu do warstwy suprasegmentalnej, a zatem związanej z prozodią. Ocena procesu tworzenia głosu uwzględnia w tym wypadku takie cechy jak:

  • częstotliwość podstawową – wysokość głosu,
  • amplitudę drgań – natężenie, głośność,
  • czas trwania artykulacji (Szpyra-Kozłowska 2002, Wysocka 2016),
  • barwę (Dukiewicz 1995).

Natomiast jeśli chodzi o szczegółowe właściwości składające się na tę warstwę, tworzą ją zjawiska prozodyczne, do których zal...

Pozostałe 90% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów

Co zyskasz, kupując prenumeratę?
  • 6 wydań magazynu "Forum Logopedy"
  • Dostęp do wszystkich archiwalnych artykułów w wersji online
  • Możliwość pobrania materiałów dodatkowych
  • ...i wiele więcej!

Dołącz do 5000 + czytelników, którzy nieustannie pogłębiają swoją wiedzę z zakresu pracy z podopiecznym z zaburzeniami mowy.

Otrzymuj co 2 miesiące sprawdzone narzędzia do pracy dla logopedów i neurologopedów. Rozszerzaj swój warsztat pracy z podopiecznym z różnorodnymi zaburzeniami mowy.

700 artykułów online
11 lat doświadczenia
Dostęp online i offline
70 numerów archiwalnych
5 filmów szkoleniowych
50 autorów – specjalistów
Forum Logopedy • Prenumerata już od 399 zł/rok

Przypisy

    Dr n. hum. w zakresie językoznawstwa, logopeda, adiunkt w Katedrze Logopedii Uniwersytetu Gdańskiego; w latach 2009–2015 adiunkt w Zakładzie Pedagogiki Specjalnej i Logopedii Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy. Przewodnicząca Kujawsko-Pomorskiego Oddziału Polskiego Towarzystwa Logopedycznego. Jako logopeda pracuje od 1996 r.; specjalizuje się w zakresie emisji i higieny głosu oraz wczesnej interwencji logopedycznej. Prowadzi terapię logopedyczną dzieci z zaburzeniami mowy, pracuje również z dorosłymi z zaburzeniami głosu. Autorka publikacji z zakresu logopedii i lingwistyki, w tym monografii Higiena i emisja głosu mówionego.
    POZNAJ PUBLIKACJE Z NASZEJ KSIĘGARNI