Czytanie i pisanie – przedmiot zainteresowania logopedy
Najczęściej współwystępują z innymi zaburzeniami mowy oraz języka (np. z afazją, dyzartrią, dyslalią, oligofazją, jąkaniem) lub są ich rezultatem (np. dysleksja rozwojowa współwystępująca z opóźnionym rozwojem mowy). Logopeda jest tym specjalistą, który wraz z nauczycielem czuwa, by dziecko było dobrze przygotowane do budowania umiejętności czytania i pisania na poziomie edukacji przedszkolnej i wczesnoszkolnej. Zadania te są bowiem ujęte w szeroko rozumianym zakresie profilaktyki logopedycznej (Walencik-Topiłko, Banaszkiewicz 2016).
Przygotowując do czytania i pisania lub prowadząc terapię zaburzeń tych umiejętności, uszczegóławiamy zazwyczaj swoje postępowanie w zależności od sytuacji dziecka czy pacjenta – jego wieku, uwarunkowań zdrowotnych (np. percepcji słuchowej i wzrokowej, poziomu rozwoju psychomotorycznego) oraz celów terapii logopedycznej (np. inaczej przygotowujemy program ramowy przy przywracaniu czytania i pisania w afazji, a inaczej – przy korygowaniu w dyslalii).
Z tym wiąże się bezpośrednio dobór metod postępowania i ćwiczeń. Korzystamy z dość dużego zasobu możliwości: z etykietowania przy czytaniu, czytania globalnego, czytania sylabami, czytania analitycznego, ortografii na wesoło, ćwiczeń grafomotorycznych, ćwiczeń słuchu fonemowego, logorytmiki itd.
Aby móc podejmować się takich działań, najczęściej l...