Aspekty kompleksowej rehabilitacji w przypadku osób z dyzartrią

Metody terapii logopedycznej

Oddziaływania logopedyczne osób z dyzartrią to integralna część rehabilitacji, która obejmuje: leczenie, fizjoterapię, terapię mowy i połykania oraz psychoterapię. Jakie ćwiczenia dobierać do różnych rodzajów dyzartrii?

Wprowadzenie

Dyzartria jest zaburzeniem na poziomie wykonawczym ruchowego mechanizmu mowy, spowodowanym uszkodzeniami centralnego lub obwodowego układu nerwowego. Przejawia się dysfunkcjami w obrębie aparatu oddechowego, fonacyjnego i artykulacyjnego, a skutkuje zniekształceniami substancji fonicznej wypowiedzi w płaszczyźnie segmentalnej (artykulacja samogłosek i spółgłosek) oraz suprasegmentalnej (prozodia, akcent, melodia i rytm wypowiedzi). Zaburzenia realizacji fonemów i organizacji prozodycznej ciągu fonicznego mają różny zakres i nasilenie – w skrajnych przypadkach polegają na niemożności wytwarzania dźwięków mowy (Mirecka 2015). Dyzartria występuje w chorobach i uszkodzeniach układu nerwowego, takich jak: zaburzenia krążenia mózgowego, choroby mózgu i rdzenia kręgowego, choroby i uszkodzenia móżdżku czy też choroby i uszkodzenia obwodowego neuronu ruchowego.

Zaburzenia krążenia mózgowego:

  • uszkodzenia naczyniowe obustronne w przebiegu udarów mózgu na poziomie górnego neuronu ruchowego – mogące powodować występowanie objawów przemijającej dyzartrii – 
  • dyzartria spastyczna (rzekomoopuszkowa),
  • uszkodzenia naczyniowe jednostronne górnego neuronu ruchowego – zwykle przejściowe, ale także maskowane, np.: przez afazję czy apraksję – dyzartria wiotka,
  • udary tzw. zatokowe – wskutek których powstaje w tkance nerwowej mała jama (zatoka) – 
  • dyzartria wiotka,
  • udary na poziomie pnia mózgu, opuszki – dyzartria wiotka.

Choroby mózgu i rdzenia kręgowego:

POLECAMY

  • procesy nowotworowe, guzy mózgu – różne typy dyzartrii zależnie od umiejscowienia uszkodzenia, np. przy guzie kąta mostowo-móżdżkowego może wystąpić dyzartria ataktyczna, jeżeli zajęte są struktury opuszki dochodzi do dyzartrii wiotkiej,
  • choroby i uszkodzenia układu pozapiramidowego – przebiegające ze zwiększeniem napięcia mięśni i ograniczeniem ich ruchomości (choroba Parkinsona) – dyzartria hipokinetyczna,
  • choroby i uszkodzenia układu pozapiramidowego – objawiające się ruchami mimowolnymi: pląsawica Huntingtona, pląsawica Sydenhama, zespół Gillesa de la Tourette`a – dyzartria hiperkinetyczna,
  • choroba Wilsona: dyzartria mieszana z objawami: dystonicznymi, sztywnościowymi, hipokinetycznymi, drżączkowymi, rzadziej ataktycznymi,
  • choroba Shy-Dragera: dyzartria mieszana, tj. spastyczno-ataktyczna, hipokinetyczno-spastyczna, taktyczno-spastyczna lub spastyczno-hipokinetyczno-ataktyczna,
  • choroba neuronu ruchowego: stwardnienie zanikowe boczne SLA: dyzartria mieszana (wiotko-spastyczna),
  • porażenie nadjądrowe postępujące: dyzartria mieszana (wiotko-spastyczna),
  • choroby demielinizacyjne (SM): dyzartria miesza...

Pozostałe 90% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów

Co zyskasz, kupując prenumeratę?
  • 6 wydań magazynu "Forum Logopedy"
  • Dostęp do wszystkich archiwalnych artykułów w wersji online
  • Możliwość pobrania materiałów dodatkowych
  • ...i wiele więcej!

Dołącz do 5000 + czytelników, którzy nieustannie pogłębiają swoją wiedzę z zakresu pracy z podopiecznym z zaburzeniami mowy.

Otrzymuj co 2 miesiące sprawdzone narzędzia do pracy dla logopedów i neurologopedów. Rozszerzaj swój warsztat pracy z podopiecznym z różnorodnymi zaburzeniami mowy.

700 artykułów online
11 lat doświadczenia
Dostęp online i offline
70 numerów archiwalnych
5 filmów szkoleniowych
50 autorów – specjalistów
Forum Logopedy • Prenumerata już od 399 zł/rok

Przypisy

    Logopeda, audiolog oraz psycholog o specjalności klinicznej, neuropsychologii. Jej sfera zawodowa skoncentrowana jest na diagnozie i terapii logopedycznej w przypadkach zaburzeń mowy u dzieci, młodzieży i osób dorosłych, a także badaniach psychologicznych w tym kierunku. Jest autorką artykułów z zakresu pomocy logopedycznej w przypadkach prelingwalnego ubytku słuchu, deprywacji słuchowej, szumów usznych, stwardnienia rozsianego, parkinsonizmu oraz zaburzeń płynności mowy. Łącząc teorię z praktyką logopedyczną oraz psychologiczną, stale poszukuje nowych rozwiązań w zakresie oddziaływania terapeutycznego na pacjentów.
     

    POZNAJ PUBLIKACJE Z NASZEJ KSIĘGARNI