Walczyć z wiatrakami frazeologia w języku współczesnym

Z praktyki logopedy

Z roku na rok coraz więcej polonistów, nauczycieli, logopedów zauważa, że sztuka poprawnej komunikacji, niestety, zaczyna nastręczać młodym ludziom wielu problemów. Jednak największe bariery uwidaczniają się w umiejętnym stosowaniu związków frazeologicznych, a także w ogóle w rozumieniu ich znaczenia. Żartobliwie można stwierdzić, że kiedy chcemy być bezkarnie złośliwi wobec młodego człowieka, możemy bez obaw użyć przysłowia – na pewno nie zrozumie, co chcieliśmy mu przekazać… Z czego wynika to zjawisko?

Chciałbyś dowiedzieć się więcej? Koniecznie przeczytaj artykuł: Rodzaje błędów językowych

POLECAMY

Funkcje frazeologizmów

Związki frazeologiczne niewątpliwie wzbogacają język. Ożywiają tekst, urozmaicają go, czynią plastycznym. Często pełnią funkcję środków stylizacji żartobliwej, ironicznej, a nawet rubasznej. Jeżeli użyjemy ich odpowiednio, będą zharmonizowane z całością wypowiedzi, zgodne z zasadami poprawnościowymi, z pewnością przemówią do wyobraźni rozmówcy. Mogą wywołać u niego ciąg skojarzeń, zachęcić do doszukiwania się ukrytych znaczeń, łączenia faktów. Pozwalają na dokładniejsze wyrażanie myśli i oddziałują emocjonalnie na odbiorcę wypowiedzi. Świadczą o sporej wiedzy i oczytaniu danego użytkownika języka.

Związki frazeologiczne możemy podzielić na trzy grupy: wyrażenia, zwroty i frazy, ze względu na typ gramatyczny ich poszczególnych członów.

Przyczyny problemów z frazeologizmami

W tym miejscu zarysowuje się pierwsze źródło problemów w umiejętnym posługiwaniu się związkami frazeologicznymi – spadek czytelnictwa w polskim społeczeństwie. Czytamy coraz mniej, coraz więcej oglądamy i słuchamy. Stymulujemy głównie ośrodki prawej półkuli mózgowej. Skutki to, niestety, uboższe słownictwo, niewielka wyobraźnia, problemy z szeroko pojętą komunikacją. Jeżeli przeciętny użytkownik języka polskiego niewiele czyta, nie jest w stanie zrozumieć frazeologizmów, gdyż te – przekazywane z pokolenia na pokolenie – stanowią najstarsze złoże słownikowe, w którym bez trudu można odnaleźć ślady mitologiczne i biblijne, odwołania do literatury światowej i polskiej, a także nawiązania do historii. Wiele związków frazeologicznych powstało więc dawno temu. Odnosiły się do elementów ówczesnej rzeczywistości, którym nie odpowiadają obecne realia w otaczającym świecie i tu odnaleźć możemy drugie źródło omawianego problemu....

Pozostałe 90% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów

Co zyskasz, kupując prenumeratę?
  • 6 wydań magazynu "Forum Logopedy"
  • Dostęp do wszystkich archiwalnych artykułów w wersji online
  • Możliwość pobrania materiałów dodatkowych
  • ...i wiele więcej!

Przypisy

    POZNAJ PUBLIKACJE Z NASZEJ KSIĘGARNI