Strategie neurologopedyczne w przypadku asymetrii twarzy u noworodków i niemowląt

Z praktyki logopedy

Ludzka twarz, z natury, nie jest idealnie symetryczna. Subtelne dysproporcje występują u każdego człowieka – najprawdopodobniej jest to wynik równoważenia się tkanek kostnej i miękkiej podczas intensywnego wzrostu (asymetria strukturalna). Już nawet od ok. 10. tygodnia życia płodowego obserwuje się dominację jednej ze stron i asymetrię w motoryce (asymetria funkcjonalna). Problematyczną natomiast okazuje się sytuacja, w której asymetria jest bardzo widoczna (kwestie estetyczne) oraz gdy różnice funkcjonalne lewej i prawej strony uniemożliwiają bądź utrudniają wykonywanie podstawowych czynności fizjologicznych.

Etiologia, charakterystyka i diagnostyka różnicowa

Niektóre asymetrie twarzy mogą implikować problemy/nieprawidłowości w zakresie oddychania, ssania i połykania, pobierania płynów i pokarmów, a w przyszłości – również mowy. W zależności od obszaru ciała asymetrię dzielimy na miejscową i uogólnioną. Należy jednak podkreślić, że stan ten jest bardzo dynamiczny i może ulec zmianie. Asymetria bowiem może się pojawić na każdym etapie życia – według podziału Cheong i Lo [2011] można wyróżnić przyczyny wrodzone, rozwojowe bądź nabyte. U noworodków asymetria widoczna już w pierwszych godzinach czy dniach po porodzie ma charakter wrodzony – diagnozuje się ją najczęściej u dzieci z rozszczepem wargi i podniebienia, kręczem szyi, neurofibromatozą, kraniosynostozą, dyzostozą żuchwowo-twarzową (zespołem Treacher-Collinsa), zespołem Goldenhara, jednostronną hipertrofią twarzy lub też połowiczym zanikiem twarzy. Czynniki wewnątrzłonowe i okołoporodowe, takie jak małowodzie, wady macicy u matki, położenie miednicowe płodu czy poród przedwczesny z przesunięciem kości czaszki, odgrywają w asymetriach ciała i twarzoczaszki ważną rolę i należy zawsze brać je pod uwagę w procesie diagnostyczno-terapeutycznym. 
Tam, gdzie asymetria pojawiła się na skutek urazu mechanicznego, infekcji, obecnego guza w określonym rejonie twarzy, zaburzeń nerwowo-mięśniowych czy chociażby ankylozy stawu skroniowo-żuchwowego, mówimy o asymetrii nabytej. Rozwojowe asymetrie twarzy to pokłosie powolnych zmian zachodzących w ciele, w nieprawidłowym zgryzie (najczęściej krzyżowy boczny) lub funkcjonalnie przez parafunkcje, tj. żucie wyłącznie po jednej stronie albo podpieranie brody również tylko z jednej strony, zawsze tą samą ręką. Pomocnym narzędziem i algorytmem do oceny i diagnostyki różnicowej asymetrii oraz wdrożenia...

Pozostałe 90% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów

Co zyskasz, kupując prenumeratę?
  • 6 wydań magazynu "Forum Logopedy"
  • Dostęp do wszystkich archiwalnych artykułów w wersji online
  • Możliwość pobrania materiałów dodatkowych
  • ...i wiele więcej!

Przypisy

    POZNAJ PUBLIKACJE Z NASZEJ KSIĘGARNI