Środowiskowe wsparcie w terapii jąkania – rola rodziny

Zadania i postawa logopedy

Pierwsze, czego oczekują najbliżsi osoby jąkającej się od logopedy, to udzielenie informacji na temat jąkania. Zwykle zaraz potem proszą o poradę. Postawą korzystną dla efektywnej współpracy będzie niewątpliwie relacja partnerska i wymiana informacji. Istotne jest nawiązanie dobrej relacji terapeutycznej, gdyż – jak wykazały badania na gruncie psychologicznym (Jeziorczak 2018) – warunkuje ona efektywność terapii aż w 30%. Poczynając od skutecznej komunikacji, poprzez indywidualne podejście do problemów danej rodziny, uwzględnianie procesów emocjonalnych, przestrzeganie granic odpowiedzialności terapeuty i odpowiedzialności rodziny za zmianę, aż po świadomość obecnego etapu terapii i konieczność autorefleksji terapeuty – wszystko to pozwala na utrzymanie relacji terapeutycznej na dobrym poziomie (Jeziorczak 2018).

Równolegle do terapii mowy logopedzi organizują warsztaty dla rodziców, rodzeństwa, nauczycieli i wszystkich osób mających kontakt z dzieckiem z problemem niepłynności w mowie. Najczęstsze rodzaje zajęć grupowych to formy towarzyszące terapii, przełamujące tabu, mające charakter szkolenia lub poradnictwa (Katz-Bernstein, Subellok 2002). Można tam pozyskać informacje na temat jąkania, poznać dostępne metody terapeutyczne oraz wymienić się doświadczeniami z rodzinami zmagającymi się z podobnymi problemami. Udział rodziców dzieci w starszym wieku szkolnym w spotkaniach grupowych pozwala im na odzyskanie równowagi psychicznej. Dzięki wymianie doświadczeń, przełamaniu tabu, odwrażliwieniu na jąkanie łatwiej jest im udzielać cennego wsparcia bliskim zmagającym się z tym problemem. Dzieci różnią się od członków swoich rodzin sposobem myślenia o jąkaniu i uczuciami wobec tego problemu w mowie (Chmela, Reardon 2014). Jeżeli rodzice będą tego świadomi i będą w stanie otwarcie z dzieckiem rozmawiać, ich wsparcie będzie bardziej efektywne. Rodzeństwo dziecka z jąkaniem również potrzebuje informacji i wsparcia, a także sprawiedliwego, ale indywidualnego traktowania wszystkich dzieci przez rodziców i rodzeństwo wobec siebie nawzajem oraz uregulowania zasad komunikowania się, szczególnie w licznej rodzinie. Ważne...