Wypalenie zawodowe dotyka osób, które wykonują pracę wyczerpującą emocjonalnie – często związaną z kontaktami z ludźmi. Dotyczy tych pracowników, którzy na co dzień, oprócz kompetencji profesjonalnych, wykorzystują również własne zasoby psychiczne, a ich emocje są tak samo ważnym narzędziem pracy, jak wiedza czy umiejętności praktyczne. Zaniedbanie tego delikatnego obszaru, wykorzystywanego każdego dnia w pracy, może prowadzić do wyczerpania tych zasobów (a także sił podmiotu). Na końcu tej równi pochyłej znajduje się wypalenie zawodowe wraz z szeregiem konsekwencji wyniszczających nie tylko zdrowie jednostki, ale również negatywnie wpływających na jej pracę.
POLECAMY
Od zmęczenia do wypalenia
Wypalenie zawodowe definiowane jest jako stan wyczerpania jednostki w wyniku przeciążenia i braku satysfakcji z wykonywanej pracy. Syndrom ten jest więc reakcją organizmu na długotrwały stres, jakiego podmiot doświadcza w miejscu zatrudnienia i w związku z pełnionymi obowiązkami czy atmosferą w zespole. Do najczęściej wymienianych objawów wypalenia zawodowego należą:
- przemęczenie,
- bóle głowy,
- zaburzenia snu,
- obniżona odporność – częstsze infekcje,
- spadek motywacji, znużenie i zniechęcenie,
- drażliwość, konfliktowość,
- zachowania agresywne,
- podejrzliwość i negatywne interpretacje zachowań innych osób,
- izolacja społeczna: rozluźnienie więzi z podopiecznymi, unikanie kontaktu,
- spadek poziomu empatii i współczucia wobec pacjentów,
- nadużywanie substancji psychoaktywnych,
- trudności z rozpoczęciem kolejnego dnia w pracy, bezczynność, nieangażowanie się w obowiązki,
- sztywność i opór wobec zmian czy nowości,
- poczucie beznadziejności.
Wyraźnie widoczny jest więc wpływ, jaki wypalenie wywiera na całościowe funkcjonowanie. Problemy występują w sferze zdrowia zarówno somatycznego, jak i psychicznego; widać je w emocjach, zachowaniu i relacjach, a także w podejściu do obowiązków zawodowych i poziomie ich wykonywania.
Co istotne, wypalenie zawodowe nie jest kryzysem ostrym. M...