Wstęp
Noworodek z rozszczepem podniebienia i (lub) wargi powinien być od razu kwalifikowany jako dziecko z grupy ryzyka zaburzeń mowy. Dzięki temu znajdzie się pod stałą, wczesną opieką logopedy (Pluta-Wojciechowska 2011). Ze względu na stan anatomiczny twarzoczaszki, stan zdrowia, a także możliwe wystąpienie zaburzeń emocjonalno-społecznych dziecko od urodzenia powinno przebywać pod opieką zespołu interdyscyplinarnego w składzie: chirurg szczękowo-twarzowy, chirurg plastyk, pediatra, ortodonta, stomatolog, foniatra, laryngolog, logopeda, psycholog. W niektórych przypadkach powinni dołączyć również inni specjaliści, w zależności od stanu pacjenta: neurolog dziecięcy, endokrynolog, audiolog, okulista, radiolog, pulmonolog, genetyk, protetyk stomatologiczny, pracownik socjalny (Shprintzen 1995).
POLECAMY
Krótka charakterystyka mowy rozszczepowej
Rozszczepy wargi i podniebienia to najczęstsze wady wrodzone okolicy szczękowo-twarzowej (Ellis III 2001).
Mowę osób z rozszczepem podniebienia określa się palatolalią, mową podniebienną, mową rozszczepową, (łac. dyslalia palatina). Prawie wszystkie dzieci z rozszczepem cierpią na zaburzenia artykulacji; obserwuje się też objawy opóźnionego rozwoju mowy w zakresie systemu fonologiczno-fonetycznego, czasem również leksykalnego i gramatycznego w zakresie nadawania i odbierania mowy (Witzel 1995, Hortis-Dzierzbicka i Stecko 2005, Pluta-Wojciechowska 2011).
Rozszczep to wrodzona, nieprawidłowa przestrzeń lub szczelina występująca w wardze górnej, wyrostku zębodołowym i na podniebieniu.
Zaburzeniu mogą ulegać wszystkie spółgłoski ustne pod względem:
- rezonansu (ulegają unosowieniu),
- miejsca realizacji (bywa utylnione w kierunku gardła lub krtani, uprzednione – wymowa międzyzębowa, podwójne miejsce realizacji itp.),
- sposobu artykulacji (np. głoski zwartoszczelinowe wymawiane jako szczelinowe, brak zwartych),
- dźwięczności (ubezdźwięcznienia lub udźwięcznienia).
Spółgłoski nosowe mogą być odnosowione, gdy w mowie obserwuje się nosowanie mieszane, zmienione może być miejsce lub sposób realizacji. Samogłoski ustne mogą być unosowione, czasem silnie, a nosowe odnosowione (Hortis-Dzierzbicka i Stecko 2005, Pluta-Wojciechowska 2010, Banaszkiewicz 2010).
Rozszczep może powodować zaburzenia ssania i połykania, oddychania, żucia, rozwoju układu kostnego i mięśniowego częś...
Pozostałe 90% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów
- 6 wydań magazynu "Forum Logopedy"
- Dostęp do wszystkich archiwalnych artykułów w wersji online
- Możliwość pobrania materiałów dodatkowych
- ...i wiele więcej!
Dołącz do 5000 + czytelników, którzy nieustannie pogłębiają swoją wiedzę z zakresu pracy z podopiecznym z zaburzeniami mowy.
Otrzymuj co 2 miesiące sprawdzone narzędzia do pracy dla logopedów i neurologopedów. Rozszerzaj swój warsztat pracy z podopiecznym z różnorodnymi zaburzeniami mowy.
