Efektywne wspieranie komunikacji dziecka z równoczesną słuchowo- -wzrokową niepełnosprawnością w środowisku szkoły specjalnej – wskazówki praktyczne

Człowiek poznaje i postrzega świat za pomocą zmysłów: wzroku, słuchu, dotyku, smaku oraz węchu. Warunkują one prawidłowy rozwój, nabywanie nowych umiejętności, zdobywanie kolejnych kamieni milowych, w tym również zdolności komunikowania się. Do czynników wpływających na optymalny rozwój mowy dziecka zaliczyć należy: prawidłowo ukształtowany obwodowy narząd mowy oraz ośrodkowy układ nerwowy, prawidłowo funkcjonujący narząd słuchu i wzroku, prawidłowy rozwój umysłowy i psychofizyczny oraz odpowiednie warunki środowiskowe i materialne (Tomsia 2017). W procesie naturalnego nabywania mowy i języka kluczową rolę odgrywają zmysły wzroku i słuchu, dlatego zaburzenia lub wady ich funkcjonowania niosą za sobą wielkie konsekwencje. Wady słuchu uniemożliwiają albo znacznie upośledzają odbiór mowy, tym samym ograniczając możliwość jej nabywania przez naśladownictwo usłyszanych dźwięków. Uszkodzony narząd wzroku nie stwarza możliwości naśladownictwa ułożenia oraz ruchów narządów artykulacyjnych osoby mówiącej. Dziecko z równoczesną niepełnosprawnością słuchowo-wzrokową nie może naturalnie nabywać zdolności komunikowania się, jednakże może się nauczyć porozumiewania się z otoczeniem (Zaorska 2008).

Dziecko głuchoniewidome, bo takim pojęciem określa się osoby z jednoczesnym uszkodzeniem wzroku i słuchu, powinno być objęte wielospecjalistyczną pomocą, aby w jak największym stopniu zniwelować jego deficyty rozwojowe (Majewski 1995).

Specyfika równoczesnej słuchowo-wzrokowej niepełnosprawności 

Osoby głuchoniewidome stanowią bardzo zróżnicowaną populację, stąd następuje konieczność ich klasyfikacji według określonych kryteriów. Jednym z nich jest stopień uszkodzenia zmysłów w...