Diagnozowanie kompetencji językowo-poznawczych w oligofazji sprzężonej

Coraz częściej w działaniach oligofrenopedagogicznych, a zwłaszcza w terapii logopedycznej osób z niepełnosprawnością intelektualną z oligofazją – bardzo często sprzężoną – zauważa się progres w zakresie rozwoju kompetencji komunikacyjnej, a także lingwistycznej. Postęp ten dotyczy – coraz częściej – aspektu procesów poznawczych – zarówno prostych, jak i złożonych.
Uczniowie/pacjenci zdobywający wiedzę, kompetencje społeczne, kształtujący swoje umiejętności w poradniach specjalistycznych, placówkach specjalnych, a także szkołach i przedszkolach specjalnych i integracyjnych – mają coraz szerszy dostęp do wielu instytucji, które świadczą usługi w zakresie działań dydaktycznych, a zwłaszcza tych korygujących, kompensujących i substytuujących deficyty rozwojowe, w tym również komunikacyjne.
Na uwagę zasługuje fakt, że na jakość i efekty w kształtowaniu kognitywistyki, w tym myślenia językowego i nadawania mowy, ma zawsze wpływ właściwie opracowana strategia badawcza, która w konsekwencji staje się planem wyjściowym do opracowania wytycznych postępowania terapeutycznego w stosunku 
do danego pacjenta/ucznia.
Działania diagnostyczne muszą być zawsze przeprowadzone rzetelnie – z wykorzystaniem określonych narzędzi badawczych. Eksploracja zachowań językowych, funkcji ekspresyjnych, wykonawczych, kontrolujących, a także poznawczych jest zawsze wydłużona w czasie. Wiąże się to z dużą męczliwością pacjentów/uczniów, a w szczególności trudnościami w skupianiu uwagi na wykonywanych zadaniach sprawdzających. Często przestrzeń badawcza pacjentów/uczniów z frenastenią przenosi się z instytucji dydaktyczno-terapeutycznej do przestrzeni domu rodzinnego. Tam można zauważyć najwięcej, interesujących logopedów, objawów. W zachowaniach spontanicznych funkcjonalnych i językowych dostrzega się często sposoby nawiązywania kontaktu z mamą, tatą, rodzeństwem, podtrzymywania relacji i przerywania jej.
Także proces diagnostyczny zaburzeń mowy osób z niepełnosprawnością intelektualną – z problemami o charakterze oligofazji, a zwłaszcza sprzężonej – jest zawsze czasochłonny i wieloetapowy. Wymaga dużej cierpliwości i wytrwałości badacza, a także skrupulatności i uważności w dostrzeganiu i zapisywaniu objawów. Są one bardzo często widoczne, gdyż utrudniają proces porozumiewania się na tyle, że rozmówca ma kłopoty z odbiorem mowy oligofrenika – odczytaniem przekazu zarówno słownego, jak i często – awerbalnego. Spowodowane jest to trudnościami motorycznymi pacjentów/uczniów – gestykulacyjnymi, a także wynikającymi z mimiki twarzy, która zawsze jest również nośnikiem wielu diagnostycznych informacji.

Oligofazja sprzężona – etiologia i symptomatologia

U osób z niepełnosprawnością intelektualną zaburzenia w porozumiewaniu stanowią jeden z bardziej dominujących objawów, który często staje się przyczyną wycofywania, zamykania się w sobie naszych podopiecznych. Im stopień oligofrenii jest niższy, tym komunikacja staje się bardziej zamazana, niewyraźna, a zwłaszcza nieczytelna dla odbiorców....