Dziecko z mutyzmem wybiórczym jest „wygodne”
Mutyzm wybiórczy (MW) jest zaburzeniem lękowym. Dzieci lękowe pozostają często niezauważone ze swoimi problemami – zarówno podczas zajęć w szkole, jak i w trakcie pracy zespołów nauczycielskich i specjalistycznych.
POLECAMY
Z pozoru nie przejawiają większych trudności, a ponadto są w pewnym sensie „wygodne”. Zazwyczaj nie przeszkadzają w prowadzeniu zajęć. Zajmują swoje miejsce i nie burzą porządku zajęć lub spotkania – chyba że wbrew swojej woli przejawiają zachowania obronne (słowo, gest), które są odbierane przez otoczenie w sposób negatywny. Wiele dzieci z MW bierze udział w zadaniach pozawerbalnych, co usypia czujność osób dorosłych. Czasami lęk jest na tyle silny, że wyłącza dziecko z wielu aktywności w grupie rówieśniczej lub w obecności nowo poznanych osób.
Umiejętność nawiązania relacji – podstawowa cecha terapeuty
Oprócz interdyscyplinarnej, najnowszej wiedzy osoba pracująca z dzieckiem lękowym powinna posiadać określone cechy i umiejętności. Ważny jest sposób bycia, estetyka słów i gestów, dobra intuicja. Pośród wielu cech terapeuty są takie, które w szczególny sposób warunkują możliwość nawiązania pełnego i wartościowego kontaktu z pacjentem. Podstawą wszelkich skutecznych działań jest RELACJA. Bez niej jesteśmy zdolni jedynie do mechanicznego działania opartego na sztywnych celach. Tymczasem dziecko, którego emocje są zanurzone w lęku, potrzebuje swojej gotowości do nawiązania kontaktu, co możemy wypracować jedynie małymi krokami, w atmosferze zrozumienia i pełnej akceptacji.
Poczucie taktu
PRZYKŁAD 1
– Czy to jest dziecko mówiące? – pyta psychiatra matkę, nie mogąc nawiązać kontaktu z trzyletnim dzieckiem.
– Tak, panie doktorze, to „złoty mówca”, lecz nie spodziewam się, aby dziś, podczas wizyty, powiedział jakiekolwiek słowo.
Jak czuje się dziecko z MW po usłyszeniu takiej rozmowy? Przecież ono w wieku trzech lat już dużo rozumie. W domu mówi o swoich potrzebach, określa stany emocjonalne, tworzy długie narracje, rozmawia z bliskimi i wszędzie go pełno. Nagle staje przed obcym człowiekiem i słyszy o sobie to, co sprawia mu największy ból. Doświadcza słabości, która tak bardzo paraliżuje jego emocje w nowym miejscu.
Specjalista dziecka z MW powinien być wyjątkowo TAKTOWNY. Są, owszem, pytania, które trzeba zadać rodzicowi, jednak nie powinno się tego robić w obecności dziecka. Warto starannie przygotować listę pytań do rodzica na spotkanie bez dziecka, a gdy później w obecności pacjenta pojawią się wątpliwości, należy przemyśleć sposób i formę pozyskania dodatkowych informacji.
Przebywając z dzieckiem lękowym, powinniśmy bardzo ostrożnie dobierać słowa. Przydatna jest tu wiedza na temat stopni obciążenia komunikacyjnego. Na początku naszej wspólnej drog...
Pozostałe 90% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów
- 6 wydań magazynu "Forum Logopedy"
- Dostęp do wszystkich archiwalnych artykułów w wersji online
- Możliwość pobrania materiałów dodatkowych
- ...i wiele więcej!
