Motywacja w terapii logopedycznej

Niezależnie od miejsca prowadzenia terapii logopedycznej oraz wieku pacjenta jestem przekonana o ogromnym znaczeniu motywacji w efektywności podejmowanych działań. Czytałam wiele artykułów na temat samej motywacji. Wielu autorów odwołuje się do konieczności motywowania pacjenta w terapii, jednak tylko nieliczni proponują gotowe rozwiązania. Co powiedzieć, aby zachęcić do ćwiczeń? Jakie narzędzia wykorzystać w terapii, aby zmobilizować dzieci do wykonywania zadań domowych? Jak wpłynąć na rodzinę, aby chciała wspomóc pacjenta w jego zmaganiach? Czego unikać, aby nie zniechęcić do terapii logopedycznej, i co możemy sami zrobić, aby (jak mawia wiele osób) „tak mi się chciało, jak mi się nie chce…”?

Pierwsze ogniwo – pacjent

W przypadku pacjentów dorosłych sprawa komplikuje się w zależności od rodzaju schorzenia, z jakim się zgłaszają, stanu psychicznego, w jakim przychodzą. Są jednak punkty w modelowaniu motywacji, które mogą być zastosowane w wielu sytuacjach. 

Poznać pacjenta

Po pierwsze: należy dobrze poznać swojego pacjenta, jego upodobania, hobby. Jeżeli są to pacjenci po uszkodzeniu mózgu, postarajmy się zdobyć informacje na temat, czym zajmowali się przed wypadkiem, jak spędzali czas wolny. To wiedza, która pozwoli odwoływać się w trakcie terapii do spraw przyjemnych, gdy będziemy zauważać spadek motywacji, ale również łatwiej wyznaczymy cele, do jakich pacjent będzie dążył. 

Określenie zasobów

Po drugie: dobrze jest ustalić, jakimi zasobami pacjent dysponuje. Zarówno jeżeli chodzi o zasoby wewnętrzne, np. psychiczne, fizyczne, duchowe; jak i zewnętrzne, np. funkcjonalne czy społeczne. Taka podstawa będzie punktem wyjścia do zapewnienia pacjentowi poczucia sukcesu. Zadania bowiem będą się opierały najpierw na posiadanych zasobach, by później przejść do zdobywania nowych funkcji lub usprawniania tych zaburzonych. 

Wyznaczenie celów

Trzecim ważnym aspektem, nierozłącznie związanym z motywacją, jest wyznaczanie celów. Zamierzenia, plany, cele nie mogą być zbyt odległe dla pacjenta. Metoda drobnych kroków, kolejnych osiągnięć sprawdzi się z pewnością lepiej. Dzięki takiej drodze chorzy szybko nabierają przekonania o skuteczności naszych działań i celowości wykonywanych zadań, nie wspominając o tym, że motywacja utrzymuje się na dość wysokim poziomie. Nie oznacza to jednak, że nie mamy pacjentowi stawiać wyzwań. Konieczne jest stopniowanie trudności, aby osiągnąć efekt. Staram się w toku terapii tak zaplanować ćwiczenia, aby zakończyć spotkanie zadaniem, o który...