Zaburzenia czynności fizjologicznych w obrębie narządu mowy a wady artykulacyjne

Z praktyki logopedy

Zdaniem Ireny Styczek, mowa jest nieprawidłowa wówczas, gdy różni się od tej, która jest w użyciu danej grupy społecznej. To stwierdzenie odnosi się do mowy już ukształtowanej, natomiast w odniesieniu do dzieci poniżej 7. roku życia do wad nie zalicza się okresowo występujących nieprawidłowości. Zaburzenia rozwoju mowy i języka występują jedynie u dzieci, gdyż proces nabywania językowej sprawności systemowej trwa do 6.–7. roku życia. W zakresie wymowy do wadliwych zalicza się tylko te dźwięki, które nie należą do zasobu fonetycznego języka polskiego. 

Od urodzenia dziecko ćwiczy narządy mowy podczas: ssania, gryzienia, połykania, żucia i oddychania. Wymawianie każdej głoski wymaga innego ułożenia narządów artykulacyjnych i wyspecjalizowanej pracy mięśni. Prawidłowe ruchy narządów zależą w dużej mierze od poprawnego wykonywania takich czynności jak ssanie, oddychanie czy gryzienie (wg Jagody Cieszyńskiej). Dzieci z błędnymi technikami lub słabym odruchem ssania należą do grupy zagrożonych rozwojem wad wymowy. 

POLECAMY

Warunkiem prawidłowego wymawiania wszystkich głosek jest sprawne działanie narządów mowy. Przyczyną wadliwej artykulacji jest obniżona sprawność ruchowa aparatu artykulacyjnego, co może być spowodowane m.in.: nieprawidłową budową tych narządów, wadami zgryzu, skróconym wędzidełkiem lub złymi nawykami środowiskowymi. 

Zaburzenia czynności fizjologicznych w obrębie narządu mowy są ściśle powiązane z wadami wymowy, gdyż dzięki prawidłowemu ssaniu, połykaniu, gryzieniu, żuciu oraz oddychaniu kształtuje się prawidłowa artykulacja u dzieci. 

Podstawą prawidłowego wykonywania wszystkich czynności skoncentrowanych na twarzy i w jamie ustnej jest odpowiedni rozwój i ruchomość mięśni oraz czucia ich ułożenia. Udział w tych czynnościach biorą mięśnie twarzy, jamy ustnej, gardła i przełyku. 

Mięśnie twarzy:

  • biorą udział w ruchach wykonywanych podczas przyjmowania pożywienia,
  • wpływają na rozwój narządu żucia...

Pozostałe 90% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów

Co zyskasz, kupując prenumeratę?
  • 6 wydań magazynu "Forum Logopedy"
  • Dostęp do wszystkich archiwalnych artykułów w wersji online
  • Możliwość pobrania materiałów dodatkowych
  • ...i wiele więcej!

Przypisy

    POZNAJ PUBLIKACJE Z NASZEJ KSIĘGARNI