Współpraca międzyspecjalistyczna i międzysektorowa

Świat zmienia się w zawrotnym tempie – z roku na rok powstają coraz to nowsze technologie, a rzeczywistość staje się bardziej złożona, tworząc nieznane dotąd produkty, technologie i teorie. W związku z tym „w naszym szybko zmieniającym się społeczeństwie istotniejsze niż kiedykolwiek wcześniej są takie umiejętności, jak umiejętność rozwiązywania problemów, krytycznego myślenia, zdolność do współpracy, umiejętność kreatywnego myślenia i samoregulacji”3. Takie kompetencje są jak narzędzia, które pozwalają wdrażać zdobytą wiedzę, ale także generować nowe idee, teorie i produkty. Już od pierwszych etapów edukacji nauczyciele starają się rozwijać w uczniach umiejętność efektywnej pracy w grupach o zmienionym składzie, pracy dla osiągnięcia wspólnego celu, sztuki kompromisu oraz przyjęcia odpowiedzialności 
za efekt wspólnej pracy, by w przyszłości mogli skutecznie kooperować. 

Czym jest współpraca? 

Współpraca to pojęcie, które – funkcjonując w różnych płaszczyznach życia codziennego – może być definiowane w odmienny sposób. Na początku ludzkiej cywilizacji była dążeniem do określonego celu, czyli zdobycia pożywienia. W tej sytuacji współpraca nie była celem per se, lecz wsparciem w osiąganiu osobistych korzyści. Współcześnie jego postrzeganie kształtuje się w zależności od perspektywy, z jakiej patrzymy na współdziałanie. Antropologiczne ujęcie kooperacji wskazuje, że współpraca wymaga wyznaczenia grupy osób, które opierają się na procesie wymiany, systemach normatywnych oraz uzdolnieniach, takich jak język, umysł społeczny i procesy poznawcze. Stanowią one podwaliny rozwoju teorii kooperacji innych dyscyplin. W związku z tym można wydedukować, że aby doszło do współpracy, konieczne są pewne cechy łączące członków danego zbiorowiska, w tym także prawa, które regulują ich zachowania oraz pozwalają na wymianę wiedzy i doświadczeń. 
Socjologiczna4 koncepcja współpracy silnie odwołuje się do pierwotnego ujęcia współpracy. Zakłada, że kooperacja jest procesem, w którym grupa działania dąży do wspólnego celu, zyskując korzyści. Każdy z członków zachowuje się w pewien określony sposób, aby osiągnąć postawiony sobie cel podzielany przez pozostałych członków grupy. 
Do pozyskiwania korzyści odwołuje się także socjobiologiczne ujęcie postawy, w ramach którego próbuje się wyjaśnić współpracę za pomocą mechanizmów faworyzujących ją w procesie doboru naturalnego, dzięki płynącym ze współdziałania korzyści bezpośrednich lub pośrednich. 
Podaje się, że dążenie do współpracy z osobami niespokrewnionymi jest czynnikiem, który odróżnia człowieka od najbliższych mu pod względem kodu genetycznego szympansów, które nie chcą współdziałać z osobnikami spoza stada. Spośród naczelnych to właśnie ludzie są najbardziej kooperującym gatunkiem, ponieważ przez lata dążyli do wspólnych celów, którymi na początku było zdobywanie pożywienia5. W tym nurcie badania prymatologiczne określają człowieka jako „superkooperatora”, który współpracuje intencjonalnie. 
Perspektywa psychologiczna definiuje współpracę wieloaspektowo. Nie jest to jedynie dążenie do osiągnięcia celu, ale także budowanie relacji i uprzyjemnienie działalności przez wspólnie skoordynowane...