O diagnozowaniu dzieci z afazją rozwojową/DLD

Z praktyki logopedy

Chcąc przybliżyć ten temat czytelnikom, poświęcę kilka uwag terminologii oraz zwrócę uwagę na różnorodne podziały zaburzenia i kryteria jego rozpoznawania. Omówię sposoby diagnozowania i rodzaje przeprowadzanych przez logopedów diagnoz, stosowanych najczęściej testów i innych form badania oraz ogólnie przedstawię opracowane we współpracy z Elżbietą Drewniak-Wołosz narzędzie KOJD-AFA.

Jednym z rozpowszechnionych terminów jest niedokształcenie mowy o typie afazji, przez niektóre ośrodki w Polsce stosowany jest podobny termin – niedokształcenie mowy pochodzenia korowego. Terminy te nie nawiązują bezpośrednio do pojęcia „język”, którego przyswajanie jest jednym z kluczowych elementów interesującego nas zaburzenia, ale w proponowanej definicji zwracają uwagę na to, że mowa jest zaburzona z uwagi na deficyt języka. Termin „alalia”, zawierający człon „-lalio”, co oznacza jego odniesienie wyłącznie do wykonawczego, artykulacyjnego aspektu mowy (alalia – dyslalia), jest nieadekwatny i może ograniczać perspektywy terapii i rozumienia sytuacji psychologicznej dziecka. Terminy specific language impairment (SLI) oraz – zbliżony do niego – „specyficzne zaburzenia mowy i języka”, obecny w klasyfikacji ICD-10 w punkcie F. 80.00, już w samej nazwie poszerzają spojrzenie na problem dziecka, pokazując, że przyczyną ograniczeń w mowie są deficyty językowe. 

POLECAMY

Termin DLD

Od paru lat w literaturze przedmiotu funkcjonuje termin developmental language disorder (DLD), który jest rekomendowany przez praktyków i naukowców, pracujących pod kierunkiem najwyższej klasy specjalistek, m.in. Dorothy Bishop i Margaret Snowling. Termin ten powstał w wyniku kilkuletnich prac zespołów prowadzonych w formie panelu Catalize, posługującego się metodą Delphi1. Zalecane jest zastąpienie terminu SLI przez DLD m.in. z powodu nie do końca jasnych i realnych w praktyce kryteriów wyodrębniania dzieci z tym zaburzeniem, stosowanych w odniesieniu do definicji SLI. Definicja SLI, która w podobnym stopniu odnosi się zarówno do wyników testów inteligencji, jak i wyników testów językowych2, prowadziła do pomijania w diagnozie dzieci rzeczywiście dotkniętych interesującym nas zaburzeniem. Termin DLD jest uwzględniony i dokładnie opisany w klasyfikacji ICD-11, która stopniowo ma zastąpić obecnie obowiązującą klasyfikację ICD-10. 
Wielość i różnorodność terminów wynika głównie z niejednoznacznej i niezbadanej etiologii zaburzenia oraz z faktu, że w diagnozowanie zaangażowane są osoby...

Pozostałe 90% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów

Co zyskasz, kupując prenumeratę?
  • 6 wydań magazynu "Forum Logopedy"
  • Dostęp do wszystkich archiwalnych artykułów w wersji online
  • Możliwość pobrania materiałów dodatkowych
  • ...i wiele więcej!

Przypisy

    POZNAJ PUBLIKACJE Z NASZEJ KSIĘGARNI