Nigdy nie miałem problemu z mówieniem – ani jako dziecko, ani w liceum, ani na studiach. Ja w ogóle nie chodziłem do logopedy. Ale teraz wszyscy w pracy mówią mi, że mnie nie słyszą, nie rozumieją… Ostatnio w pracy było szkolenie z zakresu autoprezentacji – pani prowadząca szkolenie nagrywała nas kamerą, a potem mogliśmy siebie obejrzeć i odsłuchać. Proszę pani, ja sam siebie nie byłem w stanie zrozumieć…
mężczyzna, 34 lataPOLECAMY
Nie mogę długo mówić, po prostu nie jestem w stanie prowadzić zajęć dłużej niż przez 3 lekcje. Kiedy zdarza się, że mam poprowadzić 6 lub 7 lekcji, zawsze mam na koniec dnia chrypkę, suchy kaszel, chrząkam… Laryngolog polecił nawilżać gardło, ale to pomaga tylko na chwilę. Dopiero rozpoczęłam pracę w zawodzie, a już zastanawiam się, jak długo będę w stanie tak pracować.
kobieta, 26 lat
W czym może pomóc logopeda?
Przytoczone cytaty wskazują na problemy z głosem, które zgłaszają pacjenci przychodzący do logopedy po pomoc. Niektórzy z nich zjawiają się u niego po konsultacji z lekarzem, inni sami. W poszukiwaniu pomocy nie pomagają jednak pacjentom ani wielość pojęć, z jaką się spotykają, ani utarte sposoby myślenia, np. takie, że logopeda to specjalista tylko od terapii dzieci. Sami pacjenci często dzielą się na dwie grupy – na takich, którzy przychodzą po pomoc, lecz sami nie dysponują pełną wiedzą, jakiej pomocy potrzebują, albo na takich, którzy życzą sobie, aby logopeda „naprawił” konkretny problem, np. zmniejszył tempo mówienia. Osobom z tej drugiej grupy często należy najpierw wytłumaczyć, z czym wiąże się praca nad prawidłową emisją głosu i że praca nad jednym konkretnym problemem nie może się odbywać w oderwaniu od ćwiczeń nad innymi kwestiami. Zgodnie z definicją emisja głosu jest to skoordynowany zespół czynności oddychania, fonacji i artykulacji oraz powstającego przy tym rezonansu, służący wydobywaniu i wysyłaniu głosu. Nie ma zatem możliwości, aby mówić o pełnej pracy nad głosem, jeśli nie dokonuje się ona na kilku ważnych płaszczyznach.
Fonacja
Jedną z najbardziej oczywistych, a jednocześnie najtrudniejszych kwestii, jaką przychodzi poruszać na zajęciach logopedycznych, jest sprawa rozluźnienia ciała, prawidłowej postawy ciała do mówienia i zniwelowania napięć w obrębie szyi, żuchwy i języka. Istnieje ścisły związek między postawą ciała a prawidłową fonacją, do której można przystąpić dopiero wówczas, kiedy pacjent świadomie rozpozna wszystkie napięcia obecne w jego ciele i postara się je zlikwidować. Jest to klucz do rozpoczęcia dalszej pracy, a mimo to pacjenci sprawiają wrażenie, jakby nie w pełni poważnie traktow...