Postawienie diagnozy często nie jest łatwe z wielu powodów, między innymi ze względu na występowanie u tych dzieci różnorodnych objawów w sferze procesów zarówno poznawczych, jak i emocjonalnych, których znaczenie i wzajemne powiązania musimy ocenić. Dążymy do uchwycenia i oceny tego, co jest pierwszoplanowe, a co współwystępuje lub wynika z kluczowego zaburzenia. Dodatkowym utrudnieniem jest fakt dynamiki rozwojowej, co powoduje zmienność obserwowanych u dziecka objawów. Zdarza się, iż dopiero po pewnym czasie potrafimy stwierdzić, że to, co wydawało się ważne, jest objawem niespecyficznym w stosunku do dominujących u dziecka trudności rozwojowych.
POLECAMY
Podejście diagnostyczne, objawy
Dziecko z niedokształceniem mowy o typie afazji powinniśmy diagnozować wszechstronnie. Warto przypomnieć, iż diagnoza wymaga udziału wielu specjalistów: obok logopedy – psychologa, neurologa, audiologa, foniatry, czasem też psychiatry, a u dzieci szkolnych – pedagoga. Logopeda i psycholog powinni ocenić rozwój dziecka. Specyficzne dla opisywanego zaburzenia są objawy związane z mową i językiem. Oceniamy czynności mowy i podsystemy języka. U dziecka z niedokształceniem mowy o typie afazji opóźnione i zaburzone są wszystkie czynności mowy, czyli: rozumienie, powtarzanie, nadawanie. W celu pogłębienia diagnozy i wstępnego planowania terapii analizujemy też wnikliwie system językowy dziecka. Ze względów praktycznych odnosimy się do podziału na podsystemy: fonetyczno-fonologiczny, fleksyjno-składniowy, semantyczno-leksykalny oraz pragmatyczny. Objawy niespecyficzne dotyczą innych sfer rozwoju psychomotorycznego dziecka, dynamiki procesów OUN oraz obszaru emocji i motywacji. Typowe dla dzieci afatycznych są głębokie zaburzenia uwagi i pamięci, męczliwość, labilność emocji, nadmierna pobudliwość, nadwrażliwość i często tzw. zaburzenia motoryki małej i dużej.
STUDIUM PRZYPADKU
W przedstawionym poniżej studium przypadku chcę przedstawić sposób analizy objawów.
Historia chłopca pokazuje również, jak wtórne, niespecyficzne trudności dziecka, a nawet jego sytuacja rodzinna przysłaniają badającym go specjalistom faktyczną, podstawową trudność i zaburzenie u pacjenta.
Wstępne dane
Problem ucznia klasy III szkoły masowej, Michała B., został zgłoszony do naszej poradni w grudniu. Chłopiec powtarzał III klasę i nadal miał ogromne tr...