Diagnoza – błędy i ich przyczyny
Dziecko afatyczne trafia do specjalistów z powodu zaburzenia rozwoju mowy i języka. Jest to zwykle główny, choć często nie jedyny powód skierowania dziecka do specjalisty. Deficyt mowy i sprawności językowej jest w różnym stopniu widoczny i nie zawsze ujawnia się jako pierwszoplanowy. Z różnych powodów dziecko z tym zaburzeniem może mieć trudności, np. w relacjach społecznych i uczeniu się różnych czynności, czasem nawet związanych z samoobsługą. Nierzadko u dzieci z zaburzeniem językowym, czasem nawet u tych w wieku szkolnym, deficyt językowy jest „zamaskowany”. Jak twierdzi Agnieszka Maryniak1, dziecko z zaburzeniem językowym może uzyskiwać następujące, mylne lub nie w pełni adekwatne diagnozy, takie jak: niedojrzałość emocjonalna, zaburzenia uwagi, ADHD, zachowania opozycyjno-buntownicze, zaburzenia ze spektrum autyzmu, obniżona sprawność intelektualna, zaburzenia emocjonalne, depresja (zwykle u dzieci starszych), trudności w nawiązywaniu satysfakcjonujących relacji społecznych. Wymienione zaburzenia mogą współwystępować z niedokształceniem mowy o typie afazji, ale w tym przypadku nie są głównym problemem dziecka, który powinien być zauważony, zdiagnozowany po to, by postępowanie w szkole i terapia były prawidłowe.
POLECAMY
Co może być przyczyną tego rodzaju błędów diagnostycznych popełnianych wobec dzieci i młodzieży z deficytem językowym? U wszystkich omawianych tu dzieci obok objawów specyficznych, związanych z mową (deficyt podstawowy) występują objawy niespecyficzne, towarzyszące zaburzeniu2. Niejednokrotnie potrzeba czasu i dużej wnikliwości diagnostycznej, by rozstrzygnąć, jaki jest główny problem dziecka.
Warto zauważyć, że spośród interesujących psychologa funkcji psychicznych – mowa jest funkcją bardziej od wielu innych uzewnętrznioną. Obserwując dziecko, próbujemy lepiej lub gorzej zarejestrować, jak i co mówi. Zauważmy też, że...