122
Około 10% populacji cierpi na depresję. Choć najczęściej ujawnia się ona pomiędzy 15. a 30. rokiem życia, zachorować mogą także dzieci i osoby w podeszłym wieku. Wskazuje się na dwa szczyty zachorowania na depresję: pierwszy około 30 r.ż., a drugi około 60 r.ż. 25% epizodów trwa krócej niż miesiąc. 50% ustępuje przed upływem trzech miesięcy. Depresja ma skłonność do nawrotów. 75% chorych zachoruje ponownie w ciągu 2 lat od wyleczenia poprzedniego epizodu. Około 15% pacjentów z ciężką depresją umiera wskutek samobójstwa, 20–60% chorych na depresję próbuje sobie odebrać życie, 40–80% ma myśli samobójcze.
Zaburzenia depresyjne zaliczane w ICD 10 do grupy zaburzeń afektywnych mają określoną charakterystykę kliniczną , wśród nich do najważniejszych i najczęściej występujących należy zaliczyć:
- utratę zainteresowań lub zwolnienie w zakresie aktywności zwykle sprawiających przyjemność,
- brak reakcji emocjonalnych wobec zdarzeń i aktywności, które zwykle wyzwalają takie reakcje,
- wcześniejsze niż zwykle (min. 2 godziny) poranne budzenie i niemożność ponownego zaśnięcia pomimo odczuwanego zmęczenia, zaburzenia snu,
- nastrój obniżony, silniej w godzinach porannych,
- obiektywne wskaźniki wyraźnego zahamowania lub pobudzenia – zauważalne także dla innych osób,
- wyraźny spadek łaknienia,
- spadek masy ciała (5% lub więcej w ciągu ostatniego miesiąca),
- wyraźny spadek libido,
- zwiększona męczliwość,
- nieracjonalne poczucie winy,
- nawracające myśli o śmierci lub samobójstwie.
Stany depresyjne występują często u osób, które przebyły udar mózgu, choć ich rzeczywiste rozpowszechnienie, ze względu na trudności metodologiczne dostępnych badań, nie jest znane. Nieleczona depresja podwyższa wskaźniki śmiertelności, pogarsza wyniki rehabilitacji oraz nasila niesprawność chorych; wpływa także negatywnie na jakość życia zarówno pacjentów, jak i ich najbliższych. Występuje u około 25–60% chorych po przebytym udarze mózgu.
W ciągu pierwszych 12 miesięcy po przebytym udarze depresję diagnozuje się u 20–30% chorych, natomiast w okresie 2–3 lat po przebytym udarze u 30–50%. Depresji poudarowej nie można rozpoznać, jeśli nie pojawia się u chorych obniżenie nastroju, zwolnienie procesów myślowych, zmniejszenie napędu psychomotorycznego i zaburzenia rytmów biologicznych.
Wyniki analiz psychopatologicznych wskazują, że depresję poudarową odróżniają od innych typów depresji reakcje katastroficzne, hiperemocjonalizm, dobowe wahania nastroju i apatia. Obszar nakładania się objawów depresyjnych i objawów poudarowych jest w tej grupie pacjentów znaczny.
Podobnie jak w przypadku innych postaci depresji, u osób cierpiących na depresję poudarową stwierdza się objawy dysfunkcji serotoninowej – lęk, impulsywność, zaburzenia snu, wrogość, hiperwentylacja, niepokój, kołatanie serca, uczucie drżenia, jak i zarówno dopaminowej – anergia, hipokinezja, ograniczenie wypowiedzi, hipofonia, ślinotok, hipersomnia, spowolnienie, hipomimia, aktywność seksualna, motywacja, apatia. Problemem diagnostycznym jest także zmienność nastrojów w zależności od czasu wystąpienia udaru – po 3 miesiącach od udaru dominują takie objawy jak zmęczenie, smutek, ból nóg, drażliwość, zawroty głowy, a po 12 miesiącach – płaczliwość, drażliwość, zaburzenia koncentracji uwagi i utrata masy ciała.
Patomechanizm depresji jest złożony i zmienny w czasie, stąd częstość występowania i nasilenie objawów depresji jest zróżnicowane. W pierwszym roku dominują objawy, za które odpowiedzialne są zaburzenia neuroprzekaźnictwa, natomiast w kolejnych latach ważniejsze okazują się czynniki psychologiczne, związane z inwalidztwem i zmianą spos...
Pozostałe 70% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów
- 6 wydań magazynu "Forum Logopedy"
- Dostęp do wszystkich archiwalnych artykułów w wersji online
- Możliwość pobrania materiałów dodatkowych
- ...i wiele więcej!
