Współpraca logopedy i fizjoterapeuty w ramach multidyscyplinarnego leczenia pacjenta ortognatycznego

Etapy leczenia pacjenta ortognatycznego

W fizjoterapii okołooperacyjnej pacjenta ortognatycznego wyróżniamy dwa główne etapy: przedoperacyjny i pooperacyjny. W ramach etapu pooperacyjnego dodatkowo wyróżniamy okresy: wczesny i późny.

Etap przedoperacyjny rozpoczyna się od konsultacji przedoperacyjnej, która powinna się odbyć jak najwcześniej przed zabiegiem, zaraz po ustaleniu planu leczenia z chirurgiem i ortodontą. W trakcie takiej wizyty dokonywana jest diagnostyka funkcjonalna narządu żucia, która ma na celu rozpoznanie ewentualnych objawów zaburzeń stawu skroniowo-żuchwowego lub bruksizmu. Przeprowadzony wywiad z pacjentem ma na celu przybliżenie nam jego obecnych oraz przeszłych dolegliwości. Następnie przechodzimy do badania przedmiotowego, które obejmuje badanie stawu pod kątem jego ruchomości lub innych towarzyszących dolegliwości, palpację mięśni żucia oraz sprawdzenie, czy widoczne są objawy zaciskania zębów (bruksizmu). Jeżeli podczas badania wykryto objawy zaburzeń skroniowo-żuchwowych, ustala się z pacjentem plan fizjoterapii w celu ich zniwelowania [1, 2]. Oczywiście ważną kwestią w tego typu postępowaniu jest czas, jaki został nam do zaplanowanego zabiegu ortognatycznego. W sytuacji, kiedy objawy zaburzeń skroniowo-żuchwowych nie występują, omawiamy z pacjentem proces fizjoterapii pooperacyjnej, możliwość wystąpienia ewentualnych powikłań oraz uczymy go ćwiczeń, które powinien wykonywać jeszcze podczas pobytu w szpitalu. Na koniec wizyty pacjent otrzymuje od nas również zestaw plastrów do kinesiotapingu, które są naklejane na twarz bezpośrednio po operacji i usprawniają drenaż limfatyczny, zmniejszając obrzęk pooperacyjny. Ważne jest, aby podczas konsultacji przedoperacyjnej omówić z pacjentem wszystkie możliwe objawy pooperacyjne, jakie mogą u niego wystąpić. 

Do typowych należą: 

• trudności w oddychaniu i połykaniu, 
• obrzęk,
• stan zapalny (ból, zaczerwienienie, ocieplenie, zaburzenie funkcji), 
• szczękościsk, 
• zaburzenia czucia. 

Dodatkowe trudności, jakie mogą wystąpić u pacjenta ortognatycznego, to: 

• szwy, które wyjmuje się do około dwóc...