IDS-2 oraz Stanford Binet 5 – możliwość wykorzystania w praktyce logopedycznej?

Skale inteligencji Stanford Binet 5

Dzisiaj psychologowie diagności oraz neuropsychologowie mogą posługiwać się stosunkowo nowymi narzędziami diagnostycznymi w dziedzinie oceny poziomu inteligencji i zdolności poznawczych. Narzędzia te charakteryzuje coraz większa precyzja pomiaru oraz pewność w interpretacji wyników.

Na polskim rynku diagnozy psychologicznej w 2017 r. 
pojawiła się nowa metoda do badania inteligencji i zdolności poznawczych, nazwana Skalą inteligencji Stanford Binet 5 (SB5). Stosowana jest ona do diagnozowania zaburzeń rozwojowych, niepełnosprawności intelektualnej oraz szczególnych uzdolnień.

Narzędzie spotkało się z pozytywnym przyjęciem specjalistów diagnozujących w różnych obszarach badawczych – od poradni oświatowych, placówek służby zdrowia do instytucji działających w systemie ubezpieczeń społecznych oraz sądowo-penitencjarnym. W polskiej wersji językowej skala służy do badań indywidualnych osób w wieku od 2. do 69. r.ż. (69 lat i 11 miesięcy). Pełna skala ilorazu inteligencji (IQ) składa się z 10 podskal. Kombinacje tych podskal tworzą inne skale. Można posługiwać się skróconą skalą skali IQ, którą tworzą dwa tzw. testy kierujące (ścieżki dojścia), nazwane Serie/matryce oraz  Słownik. Skala w pełnej wersji składa się z dwóch skal: niewerbalnej skali IQ oraz werbalnej skali IQ.

Charakterystyka niewerbalnej skali IQ

Niewerbalna skala IQ zawiera się w pięciu niewerbalnych podskalach, których podstawę stanowi teoria wskaźników czynników poznawczych, zaczerpnięta z badań autorstwa Cattella, Horna i Carrolla, nazywana teorią CHC. Koncepcja ta, powszechnie przyjmowana w Stanach Zjednoczonych (skąd skala pochodzi), jest obecnie uznawana za wiodącą w opisie ludzkich umiejętności i ich strukturalnej organizacji. Czynniki te to: Rozumowanie płynne (RP), Wiedza (W), Rozumowanie ilościowe (RI), Przetwarzanie wzrokowo-przestrzenne (PWP), Pamięć robocza (PR).

Rozumowanie płynne, na poziomie niewerbalnym, jest badane testem Serie/matryce, który mierzy rozumowanie sekwencyjne i indukcyjne (Carroll 1993) oraz poziom umiejętności rozwiązywania nowych zadań na podstawie materiału figuralnego. We wcześniejszych opracowaniach skali opisywano ten test jako dobrą miarę czynnika g, czyli tzw. inteligencji ogólnej (Sajewicz-Radke, Radke, Lipowska 2017).

W zakresie czynnika Wiedza wykonywane są testy: Wiedza proce...