Metody radzenia sobie z nadmiernym stresem

Kiedy stres staje się nadmierny?

W sytuacjach, w których odczuwamy stres, dochodzi do aktywowania się układu współczulnego. Układ ten przygotowuje organizm do reakcji na każdym poziomie funkcjonowania. Gdy działanie stresora ustaje, powinna być możliwa aktywacja układu przywspółczulnego, odpowiadającego za regenerację organizmu. Aktywacja układu przywspółczulnego związana jest m.in. z wprowadzeniem organizmu w stan relaksu, który umożliwi regenerację po wcześniejszym wysiłku. 

Współczesne wyzwania, z jakimi się mierzymy, długie godziny pracy, brak równowagi między obowiązkami a odpoczynkiem uniemożliwiają prawidłowe działanie układu przywspółczulnego. Także sytuacje zagrożenia zdrowia związane z COVID-19, wojna w Ukrainie, sytuacja gospodarczo-finansowa stanowią silne stresory, z którymi się mierzymy w naszej codzienności. Kiedy sytuacje stresowe się nawarstwiają, może dojść do przeciążenia organizmu, co oznacza wyczerpanie zasobów do radzenia sobie. 

Symptomy nadmiernego stresu

Stres wpływa na wszystkie poziomy funkcjonowania, co oznacza, że symptomy jego wpływu na organizm będą dotyczyły wszystkich obszarów. Warto zatrzymać się i dokonać samoobserwacji. Pomocna w tym celu może być załączona tabela samoobserwacji wpływu stresu na organizm. 

Zestawienie objawów nadmiernego stresu z naszymi obserwacjami zawartymi w tabeli do samoobserwacji wpływu stresu może pomóc ocenić, czy problem nadmiernego stresu nas dotyczy. 

Wpływ nadmiernego stresu na organizm

Symptomy nadmiernego stresu na poziomie ciała:

• trudności ze snem – zarówno z zasypianiem, jak i z wybudzaniem w czasie snu,
• trudności związane z układem pokarmowym: bóle brzucha, wymioty, biegunki, niestrawność,
• obniżenie libido,
• powtarzające się bóle głowy,
• osłabienie układu odpornościowego.
   

Symptomy nadmiernego stresu na poziomie poznawczym:

• trudności z koncentracją uwagi, częste rozpraszanie uwagi podczas próby koncentracji na zadaniu,
• trudności w funkcjach poznawczych, takich jak planowanie, podejmowanie decyzji, przewidywanie konsekwencji,
• trudności dotyczące zapamiętywania.
   

Tabela 1. Samoobserwacja wpływu stresu na organizm